Potrzeby młodych rolników w Europie

W dniach 15-16 października 2015 r. odbyła się w Brukseli konferencja „Wiedza dla Młodych Rolników” prezentująca wstępne wyniki pilotażowego projektu „Program Wymiany dla Młodych Rolników”, który powstał z inicjatywy Parlamentu Europejskiego i jest wspierany przez Komisje Europejską.

Na konferencji zaprezentowano wyniki badania sondażowego w zakresie potrzeb młodych rolników zrealizowanego w 2014 roku na próbie 2205 rolników w wieku poniżej 40 lat z 28 krajów UE.

Spośród różnych potrzeb rolników najważniejsze dotyczą dostępu do ziemi – ponad połowa ankietowanych, zarówno z nowych krajów członkowskich jak również tzw. starej Unii wyraziła potrzeby zakupu bądź dzierżawy ziemi. Jednocześnie rolnicy wskazywali na kłopoty związane z nabyciem ziemi, ale w tym zakresie Polska należy do krajów stosunkowo w najmniejszym stopniu dotkniętych tym problemem (w przeciwieństwie np. do Niemiec czy Francji).

Rys. 1 Wskaźnik (%) młodych rolników doświadczających trudności w nabyciu ziemi

Źródło: Materiały konferencyjne, opracowanie Carolien de Lauwere LEI Wageningen, na podstawie wyników badania realizowanego przez Ecorys.

Potrzeby w zakresie poszerzania wiedzy i umiejętności badanych rolników nie wykazują znaczących różnic pomiędzy krajami – 70 % z nich wskazuje na potrzebę zdobywania specjalistycznej wiedzy technicznej koniecznej do prowadzenia gospodarstwa rolnego. Wyjątki stanowią umiejętności aplikowania o wsparcie i znajomość języków obcych, które są zauważalnie częstsze wśród rolników z nowych krajów niż ze starej „15”.

Najpopularniejszym źródłem pozyskiwania wiedzy jest przede wszystkim internet (80% wskazań), ale szkolenia e-learningowe przez internet należą do najmniej wykorzystywanych.

Rys. 2 Źródła wiedzy wykorzystywane przez młodych rolników

Źródło: Materiały konferencyjne, opracowanie Carolien de Lauwere LEI Wageningen, na podstawie wyników badania realizowanego przez Ecorys.

Przykładowo 82% młodych rolników z Polski (74% w Niemczech, 93% na Węgrzech) szuka możliwości zdobywania wiedzy w internecie, a tylko 33% (25% w Niemczech, 30% na Węgrzech) jest aktywnych na portalach społecznościowych, forach dyskusyjnych i formułach e-learningowych. Jednocześnie najpopularniejszym źródłem informacji dla młodych rolników są inni rolnicy (80% wskazań), a najrzadszym partie polityczne (10%).

Projekt programu wymiany międzynarodowej spotyka się z pozytywnym odbiorem wśród młodych rolników, jednakże jak do tej pory niewielu z nich uczestniczyło w takich rozwiązaniach. W większości krajów odsetek uczestników nie przekracza 25% (średnia dla UE 17,5%) – najwięcej wynosi w Danii (74%) i Belgii (64%), najmniej w Grecji (1%), w Polsce 7%. Główne przyczyny utrudniające uczestnictwo w programie wymiany to brak czasu i brak zastępstwa w gospodarstwie.

Konkluzje generalne z badania wskazują, że zainteresowanie młodych rolników poszerzaniem wiedzy i uczestnictwem w programach wymiany jest większe w nowych krajach członkowskich, a także wśród rolników z wyższym wykształceniem. Jednocześnie rekomenduje się projektowanie instrumentów „na miarę”, czyli dostosowanie rozwiązań do specyficznych potrzeb odbiorców.

Opracowanie: SAEPR/FAPA na podstawie informacji KE http://ec.europa.eu/agriculture/events/2015-young-farmers-knowledge_en.htm