Młodzi rolnicy w krajach Unii Europejskiej

Sektor rolniczy w Unii Europejskiej to ponad 12 mln rolników w 28 krajach. Większość z nich – ponad 70% - należy do zaledwie pięciu krajów Wspólnoty. Polska jest trzecim największym krajem ze względu na liczbę rolników (i gospodarstw), a jej udział w populacji rolników europejskich wynosi 12,3%. W pozostałej grupie 23 państw (patrz rys.1 „pozostałe razem”) udział rolników z poszczególnych krajów nie przekracza 5%, natomiast w 13 z nich nie przekracza 1%.

Rys.1 Liczba rolników w krajach Unii Europejskiej

Źródło: Opracowanie na podstawie danych Eurostat Farm Structure Survey 2010, zawartych w publikacji Young farmers and the CAP, EU 2015

Społeczeństwo europejskie starzeje się, co dotyczy również rolniczej grupy zawodowej. W całej Unii Europejskiej grupa najmłodszych rolników (w wieku poniżej 35 lat) to zaledwie 7,5% populacji w przeciwieństwie do seniorów (w wieku powyżej 64 lat), którzy stanowią prawie 30%. W grupie pięciu głównych krajów Polska wyróżnia się odmienną strukturą wiekową rolników, w której udział młodych rolników jest ponaddwukrotnie wyższy, a udział najstarszych czterokrotnie niższy niż w pozostałych krajach tej grupy (patrz rys. 2).

Rys.2 Udział poszczególnych grup wiekowych rolników w największych (wg populacji rolników) krajach UE

Źródło: Opracowanie na podstawie danych Eurostat Farm Structure Survey 2010, zawartych w publikacji Young farmers and the CAP, EU 2015

Jednocześnie Polska jest krajem, w którym udział młodych rolników jest najwyższy ze wszystkich krajów UE. Kolejne kraje w rankingu „najmłodszych rolników”, dla których ten wskaźnik kształtuje się na poziomie powyżej średniej unijnej (7,5%) nie należą do głównej piątki najliczniejszych rolniczo, co w niewielkim stopniu wpływa na ogólną sytuację demograficzną w rolnictwie europejskim. Z kolei w klasyfikacji państw posiadających najstarszych rolników (gdzie udział grupy w wieku powyżej 64 lat jest wyższy niż średnia unijna) zdecydowanie przoduje Portugalia, w której jednocześnie udział najmłodszych rolników jest najniższy w Europie. Na czołowych miejscach znajdują się wspomniane kraje głównej piątki: Rumunia, Włochy, Grecja (patrz rys. 3).

Rys.3 Kraje „najmłodszych” i” najstarszych” rolników w UE (udział % grup w wieku poniżej 35 lat i powyżej 64 lat w populacji rolników)

Źródło: Opracowanie na podstawie danych Eurostat Farm Structure Survey 2010, zawartych w publikacji Young farmers and the CAP, EU 2015

W ramach Wspólnej Polityki Rolnej jest dostrzegany problem starzejących się rolników, a w konsekwencji wpływ tego zjawiska na stan i charakter rolnictwa w Europie. Jednocześnie podkreśla się jak ważne jest motywowanie do rozwoju aktywności ekonomicznej w sektorze rolnym, co potwierdza konieczność wspierania procesów odmładzania tej grupy społeczno-zawodowej. Dlatego w bieżącej perspektywie finansowej 2014-2020 przewidziano kontynuację instrumentów nakierowanych na pomoc dla młodych rolników. W Polsce, mimo że jest krajem stosunkowo najmłodszych rolników w Europie, również przewidziano odpowiednie działania w ramach PROW 2014-2020.

Opracowanie: SAEPR/FAPA