Program „Owoce i warzywa w szkole” po raz ósmy w polskich szkołach

Głównym celem programu Wspólnej Polityki Rolnej „Owoce i warzywa w szkole” jest trwała zmiana nawyków żywieniowych dzieci poprzez zwiększenie udziału owoców i warzyw w ich codziennej diecie oraz propagowanie zdrowego odżywiania poprzez działania towarzyszące o charakterze edukacyjnym.

W roku szkolnym 2016/2017 po raz ósmy w programie będzie mogło uczestniczyć przeszło 1,350 mln dzieci uczęszczających regularnie do szkół podstawowych, czyli realizujących obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego (tzw. zerówki) oraz dzieci z klas I-III.

Program finansowany jest ze środków pochodzących z budżetu UE (88%) oraz środków pochodzących z budżetu krajowego (12%), a całkowity budżet programu w roku szkolnym 2016/2017 wynosi około 19,762 mln EUR (ok. 84,265 mln PLN).

Dzieciom uczestniczącym w programie udostępnia się 2, 3 razy w tygodniu świeże owoce i warzywa (przygotowane do bezpośredniego spożycia, wystarczająco rozwinięte, dojrzałe, zdrowe) oraz soki. Dzieci otrzymują jabłka, gruszki, truskawki, borówki amerykańskie, marchewkę, słodką paprykę, rzodkiewki, pomidorki i kalarepę oraz soki owocowe i warzywne. Każde dziecko uczestniczące w programie otrzymuje jednorazowo porcję składającą się z jednego produktu owocowego i jednego produktu warzywnego. Owoce, warzywa oraz soki nie mogą zawierać dodatku tłuszczu, soli, cukru lub substancji słodzących.

Szkoła może wziąć udział w programie:

• korzystając z usług zatwierdzonego dostawcy, z którym zawiera umowę na dostawy owoców i warzyw, a lista zatwierdzonych dostawców dostępna jest na stronie internetowej Agencji Rynku Rolnego,

• poprzez samodzielne organizowanie porcji owocowo-warzywnych dla dzieci i rozliczanie się z ARR. W tym celu szkoła zobowiązana jest uzyskać w ARR zatwierdzenie.

Aby skutecznie i trwale ukształtować nawyki żywieniowe - dzieci nie tylko otrzymują porcje owoców i warzyw, ale również uczestniczą w działaniach edukacyjnych informujących o zaletach spożywania owoców i warzyw. Każda szkoła uczestnicząca w programie, zgodnie z wytycznymi MEN realizuje różnego rodzaju działania poświęcone zdrowemu żywieniu oraz pochodzeniu owoców i warzyw.

Przypomnijmy, iż od roku szkolnego 2017/2018 zmianie ulegną nieco zasady dotychczas obowiązującego programu. Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/791 z dnia 11 maja 2016 roku oraz Rozporządzenia Rady (UE) 2016/795 z dnia 11 kwietnia 2016 r. nowy program dla szkół ma na celu skutecznie promować wśród uczniów zdrową dietę bogatą w owoce i warzywa oraz mleko korzystając z najlepszych doświadczeń zebranych podczas dotychczasowej realizacji programu „Owoce i warzywa w szkole” oraz „Mleko w szkole”.

W ramach nowego programu dzieci będą:

• otrzymywały owoce i warzywa oraz produkty mleczne,

• brały udział w działaniach edukacyjnych mających poprawić wiedzę uczniów na temat rolnictwa, pochodzenia żywności, zdrowych nawyków żywieniowych itp.

Kluczowym dokumentem określającym najważniejsze zasady realizacji programu w Polsce, a także jego główne cele i priorytety będzie Strategia krajowa obejmująca 6 kolejnych lat szkolnych. Dokument ten ma określać długoterminową strategię realizacji programu. Pierwsza strategia zostanie przedstawiona Komisji Europejskiej w I kwartale 2017 r. Strategia określać będzie m.in.: zasady finansowania programu, w tym dofinansowanie ze środków krajowych, produkty udostępniane dzieciom: priorytetem jest udostępnianie dzieciom produktów świeżych i jak najmniej przetworzonych, bez dodatków, a więc świeżych owoców i warzyw oraz mleka, grupę docelową czyli  dzieci, które będą mogły uczestniczyć w programie i otrzymywać owoce i warzywa i/lub mleko.

Na realizację programu w UE przeznaczono 250 mln euro na rok szkolny, w tym: 100 mln euro na mleko i 150 mln euro na owoce i warzywa.

Polska otrzyma na rok szkolny gwarantowany budżet ze środków UE w wysokości: 11,6 mln euro na owoce i warzywa oraz 10,2 mln euro na mleko.

Dagmara Długokęcka FAMMU/FAPA