WNP ograniczy import cukru?

Rosja i kraje Wspólnoty Niepodległych Państw intensyfikują produkcję cukru, dążąc do samowystarczalności. Może to pogorszyć wyniki polskiego eksportu cukru.

Rosja i inne kraje Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP) chcą uniezależnić się od importu cukru. Przy jego rosnącym spożyciu jedynym wyjściem z sytuacji jest wzrost krajowej produkcji. Rosyjski związek producentów cukru oczekuje, że produkcja cukru w WNP w 2016 roku wzrośnie o 9% w skali roku, import ma zaś spaść jeszcze dynamiczniej, o 17%. Mniejszy import wymusza także silna deprecjacja rubla, która jest skutkiem konfliktu z Ukrainą.

Rosjanie prognozują, że areał buraków cukrowych w 2016 roku w Rosji wzrośnie o 100 tys. hektarów do 1,1 mln hektarów, a w całym WNP powierzchnia upraw zwiększy się w relacji rocznej o 9% do 1,5 mln hektarów. Produkcja cukru w Rosji ma wynieść 5,5 mln ton wobec 5,2 mln ton rok wcześniej, a w całym WNP produkcja cukru ma być wyższa w skali roku o 9%, wzrastając do 7,9 mln ton.

Import cukru ma być niższy o 17% w 2016 roku, spadając do 1,6 mln ton cukru surowego i 355 tys. ton cukru białego. Kilka lat temu sami Rosjanie kupowali nawet 2,5 mln ton cukru surowego rocznie. Teraz jednak potrzebują go znacznie mniej, bo sami produkują więcej. W 2016 roku Rosja ma wytworzyć nawet około 200 tys. ton cukru „nadwyżkowego”, czyli powyżej krajowego zapotrzebowania. Ten cukier trafi do WNP i ze względu na niższe koszty transportu będzie konkurował nie tylko z brazylijskim importem. Potencjalnymi rynkami zbytu są kraje takie jak Kazachstan czy Uzbekistan. To także tradycyjnie odbiorcy cukru z Polski. Podaż rosyjskiego cukru może negatywnie wpłynąć na polski eksport.

W 2015 roku eksport cukru z Polski do WNP wyniósł 59,1 tys. ton i był o ponad 9% niższy w relacji rocznej. Głównymi odbiorcami byli Rosja (25,2 tys. ton) oraz Kazachstan (24,7 tys. ton). Rosjanie kupili o ¼ więcej cukru, a Kazachowie o 1/3 mniej. Niewielkie ilości trafiały także do Kirgistanu i Turkmenistanu. Definitywnie ustał wywóz do Uzbekistanu. Wywóz do WNP stanowił blisko 14% eksportu cukru ogółem, a więc był to istotny z punktu widzenia struktury geograficznej partner. Eksport do Rosji i Kazachstanu stanowił 11% wywozu ogółem.

Handel do Rosji wykazuje w ostatnich latach nieduże zmiany wolumenu, a do krajów kaukaskich ilość sprzedawanego cukru może bardzo różnić się w skali roku. Zwykle związane jest z dostępnością cukru pozakwotowego w Polsce i wysokością uzyskanych pozwoleń wywozowych. Większa podaż cukru w WNP może jednak mocno ograniczyć atrakcyjność polskiego importu wśród partnerów należących do tego ugrupowania, zwłaszcza że Kazachstan jest w unii celnej z Rosją. To zła wiadomość dla polskich cukrowników, zwłaszcza że kampania w 2016 roku zapowiada się bardzo dobrze, a oczekiwana wysoka produkcja może pozwolić nawet na eksport pół miliona ton.

Łukasz Chmielewski FAPA/FAMMU