Komisja Europejska wspomaga unijny rynek wieprzowiny dopłatami do prywatnego przechowywania

W związku z trudną sytuacją na wspólnotowym rynku wieprzowiny Komisja Europejska uruchomiła mechanizm dopłat do prywatnego przechowywania wieprzowiny. Od 4 stycznia 2016 r. producenci unijni mogą składać wnioski o przyznanie takich dopłat. Wprowadzony mechanizm różni się jednak w kilku kwestiach od tego, który działał od marca 2015 r.

Należy przypomnieć, że mechanizm prywatnego przechowywania wieprzowiny ma na celu czasowe usunięcie z rynku części mięsa. Wprowadzany jest najczęściej w kryzysowych sytuacjach, kiedy w perspektywie kilku miesięcy spodziewana jest poprawa sytuacji na rynku. Obecnie uruchomiony mechanizm został wprowadzony rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2015/2334 z dnia 14 grudnia 2015 r. Poprzednio dopłaty do prywatnego przechowywania wieprzowiny uruchomiono 9 marca 2015 r., a zawieszono 29 kwietnia 2015 r. Nie spotkały się one wówczas z dużym zainteresowaniem unijnych producentów. W całej Unii objęto nim 64 tys. ton mięsa wieprzowego (w Polsce 7,7 tys. ton, a najwięcej w Danii 15,3 tys. ton). Na tej podstawie Komisja Europejska podjęła prawdopodobnie decyzję o modyfikacji warunków dopłat, tj. rozszerzono zakres objętych produktów, podniesiono stawki dopłat oraz wprowadzono możliwość eksportu mięsa przed upłynięciem okresu składowania.

Zwyczajowo mechanizmem nadal objęte są półtusze wieprzowe oraz pięć kategorii elementów tusz. Jednak tym razem w wykazie produktów podlegających dopłatom znalazł się również tłuszcz podskórny ze świń, ze skórą lub bez. Jeśli chodzi jednak o stawki dopłat, to zostały one ustalone na poziomie średnio o 20% większym niż poprzednio. I tak np. za przechowanie półtusz przez 90 dni stawka wynosi obecnie 274 EUR/t wobec 230 EUR/t w marcu 2015 r. Warto jednak zaznaczyć, że w perspektywie kilku miesięcy należy raczej oczekiwać wzrostów cen mięsa niż ich dalszych spadków.

Mięso objęte omawianym mechanizmem można przechowywać przez 90, 120 lub 150 dni. Okres ten deklaruje się w momencie składania wniosku. Niemniej, w odróżnieniu od mechanizmu uruchomionego w marcu 2015 r., obecnie Komisja Europejska dopuściła możliwość wcześniejszego zakończenia okresu przechowywania mięsa z zachowaniem prawa do pomniejszonej płatności, jeśli mięso to zostanie wyeksportowane poza obszar UE. Okres przechowywania nie może jednak być krótszy niż 60 dni. Jeśli przedsiębiorca skorzysta z takiej możliwości, wówczas stawka płatności zostanie odpowiednio pomniejszona za każdy dzień wcześniejszego zakończenia przechowywania.

Trudno obecnie prognozować, czy mechanizm prywatnego przechowywania wieprzowiny spotka się z dużym zainteresowaniem producentów, przynosząc zamierzone skutki rynkowe. Należy podkreślić, że w przypadku polskich przedsiębiorstw problemem może okazać się brak możliwości eksportu przechowywanego towaru do wielu krajów trzecich w związku z występowaniem w naszym kraju epidemii afrykańskiego pomoru świń (ASF). Przed uruchomieniem przez Komisję tego mechanizmu, Polska zwraca uwagę, że rozdysponowanie mięsa zgromadzonego w wyniku dopłat do prywatnego przechowywania powinno nastąpić z wyłączeniem rynku unijnego, gdyż w innym przypadku problem nadpodaży nie zostanie rozwiązany, a jedynie przesunięty w czasie. Ponadto Polska uważała za niezbędne aktywowanie refundacji wywozowych do mięsa wieprzowego. Postulat ten nie został jednak poparty przez Komisję.

PAWEŁ KOSTRZYŃSKI - FAMMU/FAPA