Średnia cena skupu największych mleczarni w UE w 2014 r. wyższa niż w 2013 r.

Spadające ceny przetworów mlecznych oraz ograniczony popyt na artykuły mleczarskie w skali światowej, praktycznie w całym 2014 roku, przyczyniły się do zniżkowej tendencji przeciętnych cen skupu mleka ofero­wanych przez największe unijne firmy mleczarskie. Zmniejszone zamówienia z Chin (głównie na mleko w proszku) oraz wprowadzone przez Rosję embargo przełożyły się na spadki światowych cen przetworów mlecznych, co znalazło swoje odzwierciedlenie również w zniżkach cen skupu mleka. Na podstawie wyni­ków analizy cen zgłoszonych przez 17 największych mle­czarskich przedsiębiorstw unijnych, obliczono, że śred­nia cena skupu mleka w UE wynosiła w ostatnim miesiącu ubiegłego roku 32,95 EUR/100 kg. Grudniowe ceny skupu utrzymywały się na poziomie o 17,4% niższym niż w analogicznym okresie 2013 roku i były o 3,4% niższe niż w listopadzie 2014 r. Co ciekawe średnia roczna cena skupu mleka z 17 badanych przedsiębiorstw unijnych była w 2014 roku o 2,03% wyższa niż rok wcześniej i wynosiła 37,92 EUR/100 kg wobec 37,17 EUR/100 kg z 2013 roku. Ważną rolę odegrało tu pierwsze półrocze kiedy różnica ta wynosiła ok. 13,5%. Związane to było z tym, że w 2013 roku ceny zaczęły zwyżkować dopiero w kwietniu i rosły aż do lutego 2014 roku osiągając poziom 40,81 EUR/100 kg, od tego momentu ceny spadały, ale dopiero w sierpniu znalazły się na poziomie niższym niż przed rokiem. W ostatnim miesiącu 2014 roku odnotowano stabilizację (w skali miesięcznej) stawki płaconej rolnikom za mleko przez Fonterrę w Nowej Zelandii i osiągając poziom 23,94 EUR/100 kg była ona o 9,01 EUR/100 kg niższa od przeciętnej ceny skupu oferowanej przez przedsiębiorstwa z UE. Mniej niż średnio w UE za mleko otrzymywali także producenci z Polski, gdzie ceny skupu osiągając pułap 29,98 EUR/100 kg, odnotowały 1,2% zwyżkę w skali miesięcznej (-1,1% w ujęciu PLN do 123,48 PLN). Były one o 19,3% niższe niż w analogicznym okresie 2013 r. (o 20,5% niższe w ujęciu PLN).

Na rynku Unii Europejskiej w grudniu bieżącego roku najdrożej za mleko płacili Szwajcarzy. Rolnicy sprzedający mleko do Emmi A. G. otrzymywali za surowiec 48,82 EUR/100 kg (o 0,2% mniej niż przed miesiącem). Na drugim miejscu pod tym względem znalazła się włoska mleczarnia Granarolo, gdzie za 100 kg surowca płacono 43,87 EUR. Wysokie ceny tradycyjnie utrzymywały się także w fińskiej Hämeenlinnan Osuusmeijeri (41,95 EUR/100 kg). Autorem największej zniżki ceny skupu spośród obserwowanych przedsiębiorstw jest holenderski DOC Cheese. Zaobserwowano tam 13,4% spadek ceny skupu w ciągu miesiąca z 28,71 EUR/100 kg w listopadzie do 24,86 EUR/100 kg w grudniu. Nieco mniej dynamiczne spadki w skali miesięcznej odnotowano w innej holenderskiej mleczarni – Friesland Campina (-10,8% do 29,92 EUR/100 kg). Spośród wszystkich unijnych przedsiębiorstwach sektora mleczarskiego objętych badaniem sześć mleczarnie nie zmieniało w grudniu ceny skupu mleka: belgijski Milcobel (29,54 EUR/100 kg), niemiecki Alois Muller (31,02 EUR/100 kg), wspomniana już fińska Hämeenlinnan Osuusmeijeri (41,95 EUR/100 kg), francuski Sodiaal (36,75 EUR/100 kg), irlandzka Glanbia (30,5 EUR/100 kg) i wyżej wymienione włoskie Granarolo (43,87 EUR/100 kg). Tylko w jednej spośród 17 największych mleczarni ceny skupu mleka  były w grudniu na poziomie wyższym niż w analogicznym okresie 2013 roku. –i Sodiaal (+6,2%). W tej perspektywie ceny najbardziej obniżył holenderski DOC Cheese (-41,9%).

Grudzień 2014 roku to także dynamiczny spadek cen skupu mleka w USA. Po 7% zniżce cen w listopadzie do poziomu 43,35 EUR/100 kg, ostatni miesiąc 2014 roku przyniósł nasilenie tego zjawiska i 17,4% spadek. Amerykańscy rolnicy za 100 kg mleka uzyskiwali w grudniu średnio w przeliczeniu 35,8 EUR/100 kg, tym samym przeciętna cena skupu oferowana przez przedsiębior­stwa mleczarskie ze Stanów Zjedno­czonych Ameryki Północnej była o 8,65% wyższa niż średnia cena skupu w unijnych przetwórniach.

Adam Bugała FAMMU/FAPA