Spadające ceny przetworów mlecznych w 2014 r.

Bardzo duża dostępność mleka i jego przetworów mlecznych w skali świato­wej przy ograniczonym popycie im­portowym spowodowały, że od dru­giego kwartału 2014 r. spadały ceny skupu mleka właściwie na całym świe­cie, a jeszcze bardziej dynamiczne zniżki nastąpiły w przypadku cen hurtowych towarów mleczarskich. Ceny, pomimo tego, że są znacznie niższe niż przed rokiem, wciąż jednak utrzymują się na unijnym rynku powyżej poziomów in­terwencyjnych.

Wahania notowań światowych obrazuje tzw. indeks cen produktów mleczarskich, publikowany przez FAO (Organizację ds. Wyżywienia i Rolnictwa ONZ). Jest to średnia ważona cen najbardziej istotnych, międzynarodowych rynków handlowych dla reprezentatywnych produktów mleczarskich. Wskaźnik ten osiągnął w lutym 2014 roku rekordowo wysoką wartość (ponad 275 pkt. – była to najwyższa wartość od 2007 roku), co oznacza, że notowania towarów mleczarskich były wtedy niemal trzykrotnie wyższe niż w okresie 2002-04, stanowiącym punkt odniesienia. Silny spadek notowań sprowadził indeks w grudniu 2014 roku do poziomu zaledwie 174 punktów.

Jak widać na powyższym wykresie bardzo dynamiczne zniżki cen przetworów mlecznych w skali światowej miały miejsce w kwietniu i maju 2014 roku. Te ekstremalne spadki związane były z osłabionym popytem importowym na wszystkie prze­twory mleczne w wyniku zmniejszo­nych zamówień z Chin, które są największym importerem pełnotłustego mleka w proszku i drugim co do wielkości zamówień rynkiem dla proszku odtłuszczonego, a także ograniczony popyt z Rosji (głównego importera masła). Ponadto rynek przetworów mlecznych dostosowywał się w tym okresie się do sytuacji po okresie wyjątkowo wysokich cen na przełomie lat 2013 i 2014, który nastąpił w związku z ograniczonymi dostawami eksportowymi w 2013 r. Ponadto w omawianym okresie w wyniku dobrych warunków po­godowych i wyjątkowo długiego sezonu w No­wej Zelandii w połączeniu z dobrym początkiem okresu produkcyjnego na półkuli północnej nastąpił znaczący wzro­st podaży surowca i przetworów mlecznych w skali światowej. Poprawiły się perspektywy produkcji i kupcy zainteresowani byli tylko artykułami pierwszej potrzeby w oczekiwaniu na dalsze spadki cen w przyszłości. W kwietniu i maju spadły ceny światowe wszystkich artykułów mleczarskich.      

W czerwcu spadki indeksu cen przetworów były znacznie mniej dynamiczne. Wciąż obserwowana była wysoka podaż mleka w proszku, ale stabilizująco na cały indeks działał wzmożony popyt importowy na sery. Sytuacja na światowym rynku ponownie zaczęła się pogarszać w sierpniu. Znacznie bardziej gwałtowny spadek niż w po­przednich miesiącach, jaki odnotowano w ósmym miesiącu 2014 roku zwią­zany był z silnymi wzro­stami produkcji mleka w krajach należących do czo­łówki światowych eksporte­rów przetworów mlecznych przy ograniczonym popycie importowym. Oprócz znaczących zwy­żek dostaw na półkuli północnej, w tym w Unii Europejskiej i USA, korzystne warunki pogodowe na półkuli południowej sprzyjały zwiększaniu produkcji mleka na początku sezonu w Oceanii. Ponadto spadkowe tendencje cen wzmagało wprowadzone przez Rosję embargo na przetwory mleczne z UE, USA i Australii. Nie bez znaczenia dla całej sytuacji był także zmniejszony import pełnotłustego mleka w proszku przez Chiny (największego importera PMP).

W ostatnich miesiącach 2014 roku ceny światowe ceny przetworów mlecznych wciąż spadały, dynamika zniżek była już znacznie mniejsza niż w sierpniu, za co odpowiedzialna była m.in. sezonowa zniżka produkcji mleka na półkuli północnej z powodu nadejścia zimy.

                                                                        Adam Bugała FAMMU FAPA