Zagrożenie przekroczenia kwoty mlecznej w Polsce znów realne

Według najnowszych danych Agencji Rynku Rolnego (ARR) w okresie od kwietnia do końca grudnia 2013 r. do podmiotów skupujących w Polsce dostar­czono ok. 7,6 mln ton mleka, czyli o ok. 1,17% więcej niż w analogicznym przedziale czasowym ubie­głego roku. Stopień wykorzystania kwot indywidual­nych przysłu­gujących dostawcom hurtowym po 9 miesiącach roku kwotowego 2013/2014 (kwiecień/marzec) wyniósł ok. 76,37%, nato­miast szacunkowy stopień wykorzysta­nia  kwoty kra­jowej dostaw ukształtował się na po­ziomie 76,21%. W dwunastym miesiącu 2013 r. do podmiotów skupujących dostarczono 828,3 mln kg mleka, czyli o 6,2% więcej niż miesiąc wcześniej i o 7,2% więcej niż przed rokiem. Przydział kwoty do­staw hurtowych na 9 miesięcy sezonu 2013/2014 to 7,43 mln ton (przy założeniu, że kwota sprzedaży bezpośredniej obejmie 1,5% całkowitej kwoty mlecznej), zatem obecnie limit przekroczony jest o ok. 2,3% (w grudniu 2013 r. przekroczenie kwoty oszacowanej na 9 miesięcy wynosiło 1,53%).

Pomimo systematycznego informowania ARR o możliwości przekroczenia kwoty dynamika skupu mleka wzrasta. Do zwiększania produkcji rolników zachęcają wysokie ceny skupu, jednak według szacunków analityków ARR, jeśli dynamika skupu mleka z ostatnich 9 miesięcy utrzyma się na porównywalnym poziomie, w następnych okresach może dojść do przekroczenia przez Polskę kwoty krajowej dostaw o ponad 2% w roku kwotowym 2013/14.  Według danych ARR średnia cena litra mleka w listopadzie 2013 r. wynosiła 1,5 PLN za litr i była o niemal 25% wyższa niż przed rokiem. ARR ocenia, że równie wysoka cena utrzyma się w kolejnych miesiącach. Kwota krajowa przysługująca Polsce na sezon 2013/2014 wynosi 10,0558 mln ton i jest dzielona na dostawy hurtowe i sprzedaż bezpośrednią.

Jeżeli produkcja mleka przekroczy wyznaczony przez Komisję Europejską limit, to KE może nałożyć kary finansowe na producentów mleka. Karna opłata wynosi 27,83 EUR/100 kg mleka wyprodukowanych ponad limit (ok. 1,2 PLN/kg). Taka sytuacja po wejściu Polski do UE miała miejsce tylko 2 razy – w sezonie 2005/2006, kiedy krajowa kwota dostaw została przekroczona o 3,4%, a nadprodukcja wyniosła 296 tys. ton, w związku z czym  rolnicy zapłacili łącznie ponad 64 mln EUR kary oraz w ubiegłym sezonie -  2012/13, gdy limit został przekroczony o 0,15% (14 mln kg nadprodukcji), za co Polska musiała uiścić opłatę karną w wysokości 4 mln EUR.

Agencja Rynku Rolnego przypomina, że do dnia 31 stycznia można składać wnioski o zatwierdzenie umowy oddania w używanie kwoty indywidualnej. Wniosek należy złożyć do właściwego miejscowo dla oddającego w używanie dyrektora oddziału terenowego ARR. Natomiast do końca lutego producent może dokonać zmiany podmiotu skupującego, o czym należy poinformować dyrektora oddziału terenowego ARR właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę dostawcy na formularzu zgłoszenia zmiany podmiotu skupującego.

Opracowanie: Adam Bugała FAMMU/FAPA