Podatek na cukier w napojach uchroni przez chorobami?

Władze San Francisco chcą opodatkować napoje zawierające cukier. Regulacja ma pomóc w walce z otyłością i cukrzycą.

Władze miejskie San Francisco zamierzają wprowadzić podatek od cukru zawartego w bezalkoholowych napojach słodzonych. Proponowany podatek ma wynieść dwa centy za uncję napoju. Klasyczna puszka koli, która ma 12 uncji (około 35 cl), podrożałaby więc o 24 centy. Podatkiem objęte byłyby te napoje słodzone cukrem, które mają więcej niż 25 kalorii na uncję płynu. Decyzja ma pomóc zwalczać złe nawyki żywieniowe i zapobiec dalszemu wzrostowi otyłości i cukrzycy wśród dzieci młodzieży.

Władze szacują, że podatek pozwoliłby na dodatkowe wpływy do miejskiej kasy rzędu 30 milionów dolarów rocznie. Te pieniądze miałyby być celowo przeznaczone na kampanię na rzecz ograniczenia spożycia słodzonych napojów wśród dzieci i młodzieży. Władze podkreślają przejrzystość i celowość wydatkowania środków z proponowanego podatku, bo podatnicy chcą wiedzieć, na co wydawane są ich pieniądze. Podobne rozwiązania fiskalne funkcjonują już w mniejszych miastach w USA, ale pieniądze wpływają do wspólnej kasy. W badaniach opinii publicznej, jakie przeprowadzano w San Francisco, respondenci godzili się na podatek, o ile pieniądze trafią na walkę z otyłością i innymi chorobami.

Związki producentów napojów bezalkoholowych krytykują planowane rozwiązanie, twierdząc, że podatki nie rozwiązują problemów, a polityka ograniczania konsumpcji niekoniecznie musi prowadzić do poprawy zdrowia. Warto zauważyć, że wstępna propozycja władz miejskich nie precyzuje, czy podatek dotyczyłby także izoglukozy (w USA wysokofruktozowy syrop kukurydziany jest powszechnie stosowany do słodzenia napojów bezalkoholowych). 

Podobne rozwiązania funkcjonują już na świecie. Francja opodatkowała cukier i słodziki, Węgrzy cukier, sól i kofeinę. Duńczycy po ponad roku wycofali się z podatku na tłuszcze trans, w dużej mierze z powodów biurokratycznych. W samym USA zaś władze federalne ograniczyły wielkość słodzonych napojów, jakie mogą być sprzedawane w szkołach. W Nowym Jorku władze miejskie chciały zakazać sprzedaży takich napojów w dużych opakowaniach, ale po ostrej batalii sąd uznał ten pomysł za niekonstytucyjny. 

Opracowanie: Łukasz Chmielewski FAPA/FAMMU