Mniejszy eksport OMP z Polski, większe wysyłki do Holandii

W pierwszej połowie 2013 roku za granicę sprzedano 46,1 tys. ton mleka w proszku za 119,8 mln EUR. Oznaczało to  ponad 15% spadek wolumenu, przy 3% zwyżce wartości. Powodem tej dysproporcji był istotny wzrost cen mleka w proszku w drugim kwartale 2013 r. (zarówno odtłuszczonego, jak i pełnotłustego) w Unii Europejskiej i na rynkach światowych (co spowodowane było m.in. niszą niż oczekiwano podażą tych proszków w skali światowej w wyniku następstw największej od 30 lat suszy, jaka miała miejsce w Oceanii, oraz przez spóźniony sezonowy wzrost produkcji w Europie w wyniku przedłużającej się zimy).

Najważniejszym artykułem w omawianym segmencie z niemal 71% udziałem w wartości wywozu jest odtłuszczone mleko w proszku (OMP). Względem pierwszej połowy 2012 r. po pierwszych sześciu miesiącach bieżącego roku jego wywóz zmalał ilościowo o 23% do 30,4 tys. ton, ale wskutek wyższych cen jego wartość spadła tylko o 1% do 85,1 mln EUR.

W analizowanym przedziale czasowym najważniejszym miejscem przeznaczenia dla polskiego odtłuszczonego mleka w proszku były państwa Wspólnoty, wyeksportowano do nich 68,5% wytworzonego w Polsce OMP. Analizując geograficzną strukturę wywozu OMP na uwagę zasługuje wyraźne zmniejszenie eksportu do Algierii, która przez lata była głównym miejscem przeznaczenia dla polskiego chudego mleka w proszku. Po pierwszych sześciu miesiącach wywóz w tym kierunku zmniejszył się o 73% w ujęciu ilościowym (do 1,76 tys. ton) i o 68% wartościowo (do 5 mln EUR). Warto przy tym dodać, że ok. 40% ogółu importu mleczarskiego w Algierii stanowi mleko w proszku, a Polska przez lata była znaczącym jego dostawcą.

Dzięki dwukrotnemu wzrostowi wartości wysyłek do Bułgarii do 17,65 mln EUR, to ten kraj stał się najważniejszym odbiorcą OMP z Polski. Jeszcze bardziej imponującą zwyżkę odnotowano w przypadki Holandii; wartość wywozu OMP w tym kierunku wzrosła ponad trzykrotnie do 14,48 mln EUR przy ponaddwukrotnej zwyżce wolumenu do 5,12 tys. ton. Na uwagę zasługuje fakt, że kraj ten stał się także drugim odbiorcą pod względem wartości sprowadzanego z Polski PMP. Ten nie odgrywający znaczenia w ubiegłym roku kraj w ciągu pierwszych sześciu miesięcy bieżącego roku sprowadził 5,12 tys. ton OMP za 14,48 mln EUR i 1,3 tys. ton PMP za 4,1 mln EUR. Taki stan rzeczy związany jest m.in. ze zwiększonym popytem na mleko w proszku dla niemowląt, który doprowadził do braku niektórych marek na rynku holenderskim. Całą sytuację ma zbadać rząd Holandii, m.in. dla tego, że pojawiają się przesłanki, że zwiększony popyt na mleko w proszku w tym kraju związany jest z dużym zapotrzebowaniem na zachodnie mleko w proszku z Chin. Poszukujący mleka w proszku obywatele państwa środka wyszukują znajomych i krewnych w Europie, organizując sieć alternatywnego eksportu mleka i często płacąc za nie znacznie więcej, niż zapłaciliby w kraju. Proceder ten wynika to z braku zaufania do lokalnych wyrobów tego typu w związku z tzw. aferą melaminową z 2008 roku, gdy w wyniku zatrucia zmarło 6 dzieci a u 300 tys. stwierdzono zatrucie. W wyniku zaistniałej sytuacji niektórzy klienci kupują ogromne ilości produktu, w celu sprzedaży do Chin. Zjawisko to zaobserwowano już wcześniej w Hongkongu, Wielkiej Brytanii Australii i Niemczech, gdzie wprowadzono limity na sprzedaż mleka w proszku.  

Według analityków w bieżącym roku sprzedaż mleka w proszku w Holandii wzrosła o 50%.

Opracowanie: Adam Bugała FAMMU/FAPA