Dajemy popalić Unii Europejskiej

Tytoń i wyroby tytoniowe od lat stanowią najważniejszą grupę towarów w eksporcie używek (jak określane są łącznie produkty z kategorii: tytoń i wyroby tytoniowe, artykuły z grupy kawa, herbata oraz ich ekstrakty, kakao, przyprawy, alkohole, w tym wódki, wino i piwo, wody mineralne i napoje bezalkoholowe) z Polski. W pierwszej połowie bieżącego roku produkty z tej kategorii stanowiły 55,9% wartości ogółu wywożonych za granice używek. W okresie tym z naszego kraju wyeksportowano tytoń i wyroby tytoniowe o łącznej wartości 681,8 mln EUR. Podgrupa ta ponadto charakteryzuje się dość wysoką dynamiką wzrostu eksportu na poziomie 15,3%. Główną rolę odgrywa tu wywóz papierosów (90,5% wartości wywożonych towarów z tej podgrupy).

90,6% wyrobów tytoniowych trafia z Polski do państw Unii Europejskiej, głównie do Francji i Włoch. W pierwszym półroczu bieżącego roku w kierunkach tych zaobserwowano znaczne zwyżki wartości eksportu odpowiednio o 53,2% do 152 mln EUR oraz 46,4% do 116,7 mln EUR. Na trzecim miejscu z 19,3% zwyżką wartości wywozu towarów z tej grupy pozostały Niemcy (76,1 mln EUR). Te trzy kraje w pierwszym półroczu 2012 roku miały łącznie ponad 50% udział w wartości eksportu wyrobów tytoniowych. Wśród pierwszej dziesiątki państw pod względem wartości odbieranych z Polski wyrobów tytoniowych są wyłącznie kraje Unii Europejskiej. Oprócz wyżej wymienionych towary te trafiają również do Holandii, Austrii, Węgier, Czech, Belgii, Słowacji, Słowenii czy Wielkiej Brytanii. Jednak nie tylko w UE papierosy z Polski cieszą się popularnością. Zdobywają one również uznanie w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Po pierwszym półroczu bieżącego roku wartość eksportu w tym kierunku osiągnęła poziom 10,7 mln EUR, a jeszcze w ubiegłym roku wywóz do tego kraju był znikomy.

Eksport wyrobów tytoniowych z Polski od 2004 roku przeżywa rozkwit i zwiększa się bardzo dynamicznie. Rozwój tego segmentu był po przystąpieniu do Unii najbardziej dynamiczny wśród wszystkich produktów z kategorii używek. Znaczący wpływ na strukturę geograficzną wywozu produktów tej kategorii miał fakt akcesji Polski do UE. Jeszcze w 2003 roku ponad 22% eksportu wyrobów tytoniowych trafiało do Rosji, pozostałymi ważnymi rynkami były Czechy, Litwa, Ukraina oraz Węgry i Rumunia. Wartość wywozu kształtowała się na poziomie 73,27 mln EUR, a do państw Wspólnoty trafiało ok. 21% produktów z tej kategorii (za 15,4 mln EUR). Już od 2004 roku zaobserwowano wzrost wartości wysyłek do państw Unii Europejskiej, kiedy to niemal sześciokrotnie wzrosła wartość eksportu do Niemiec i znacznie zmniejszyły się dostawy do Rosji. W okresie tym odnotowano 75% wzrost wywozu wyrobów tytoniowych poza granice Polski, a ich eksport do państw UE wzrósł dwuipółkrotnie do 53,8 mln EUR. Nowymi głównymi rynkami dla tytoniu i wyrobów tytoniowych wywożonych z Polski stały się wtedy Francja, Niemcy i Węgry. Już niemal 42% eksportowanych wyrobów tytoniowych trafiało na rynek Wspólnoty. W kolejnych latach wywóz tych produktów stale się powiększał i w 2011 roku osiągnął wartość blisko osiemnastokrotnie wyższą niż w 2003 roku (niespełna 1,3 mld EUR). Znaczenie państw UE wzrosło w tym okresie do 89,3%.

Po przystąpieniu Polski do UE także w imporcie wyrobów tytoniowych wzrosła waga państw członkowskich. W 2003 roku zaledwie 27% importowanych do Polski wyrobów tytoniowych pochodziło z państw UE (przy wartości ok. 16 mln EUR), głównie z Francji i Włoch. Po akcesji ich rola systematycznie rosła i w 2011 roku z UE importowano do Polski tytoń i wyroby tytoniowe o łącznej wartości ok. 194 mln EUR (42,5% udział w strukturze), najwięcej z Niemiec i Francji. Głównym dostawcą produktów tej kategorii zarówno przed akcesją, jak i obecnie jest Brazylia.

Opracował: Adam Bugała FAMMU/FAPA