Powierzchnia upraw GMO w UE maleje

W UE społeczeństwa państw członkowskich w odróżnieniu od USA nie są przekonane do upraw oraz żywności modyfikowanej genetycznie. Opór ten artykułują organizacje ekologiczne oraz dokumentują ankiety przeprowadzane wśród konsumentów. W Unii dopuszczone do uprawy są dwie rośliny GMO: kukurydza Bt (modyfikacja Bt rośliny polega na wprowadzeniu do niej genów z bakterii Bacillus thuringensis – Bt, a produkty tych genów - białka Cry - są źródłem odporności na owady) oraz w śladowych ilościach ziemniak Amflora (obszar nie przekraczający dwa lata temu w całej Unii 250 hektarów). Uprawy tych roślin były prowadzone w 8 krajach członkowskich: Hiszpanii, Portugalii, Niemczech, Polsce, Czechach, Słowacji, Rumunii i Szwecji.

W 2010 roku uprawy kukurydzy Bt zajmowały w Europie powierzchnię około 91,2 tys. ha, zatem od 2007 roku powierzchnia uprawy zmalała, bowiem wówczas zajmowała 109,9 tys. ha. Największym producentem GMO w UE jest Hiszpania (84% udział w unijnej powierzchni zasiewów), a uprawy te zajmowały niewielki obszar około 76,6 tys. ha. W pozostałych wymienionych państwach powierzchnia tych upraw jest śladowa np. dla Portugali i Republiki Czeskiej (drugie i trzecie miejsce) poniżej 5 tys. ha (5% udział). W 2010 roku największą dynamikę wzrostu areału wykazała Słowacja – wzrost o 43%. Tylko Hiszpania i Słowacja zwiększyły areał GMO. W pozostałych państwach powierzchnia uprawy  zmalała, a największy, 75% spadek dotyczył Rumuni.

Od 2007 roku w Europie można zauważyć wyraźną tendencję spadkową w powierzchni upraw modyfikowanych genetycznie. Jedną z przyczyn był francuski zakaz uprawy MON 810 wprowadzony od lutego 2008 roku oraz wycofanie się Niemiec z jej uprawy. Stanowisko Francji w kwestii zakazu zaostrzyło się na początku 2012 roku. W lutym 2012 r. Paryż wezwał Komisję Europejską do ogólno unijnego zakazu uprawy GMO MON810, która jest jedyną modyfikowaną genetyczne kukurydzą w Unii. Postulat uzasadniono szkodliwością dla środowiska.

Francuska Minister ds. Środowiska przesłała Komisji żądanie oparte na możliwym zagrożeniu na podst. Artykule 34 rozporządzenia WE/1829/2003. Francja wsparła swój wniosek rezultatami badań nad bezpieczeństwem kukurydzy Bt11, opublikowanymi przez EFSA w grudniu 2011 roku, które oceniły ją jako stanowiącą istotne ryzyko dla środowiska, co odnosi się również do MON810. W marcu br. Francja wznowiła zakaz uprawy MON810 na swym terytorium, zatem w 2012 roku również nie jest ona tam uprawiana.

Autor: Witold Rodkiewicz FAMMU/FAPA