Unijny przemysł mięsny straci na zniesieniu dopłat do eksportu

Z dniem 20 kwietnia br. Komisja Europejska zniosła dopłaty do eksportu przetworów wieprzowych z UE do krajów trzecich. Zdaniem Komisji, likwidację dopłat uzasadnia wysoki obecnie poziom cen wieprzowiny na rynku unijnym. Do tej pory obowiązywały stawki dopłat 54,2 EUR/100 kg dla mięsa suszonego i wędzonego (szynki z kością, pozostałe mięso) i od 17,1 do 29 EUR/100 kg dla przetworów wieprzowych (kiełbasy, szynki, polędwice, łopatki, inne elementy).

Ponad 60% wieprzowiny produkowanej w UE jest przetwarzane, a eksport przetworów do krajów trzecich jest wart ponad 720 mln euro rocznie. Według Komisji Europejskiej, w 2011 r. państwa UE wyeksportowały na rynki krajów trzecich ok. 230 tys. ton produktów wieprzowych objętych dopłatami – o 20% więcej niż w 2010 r. Głównymi ich odbiorcami były Angola i Rosja, które zakupiły odpowiednio ok. 37 tys. ton i 26 tys. ton unijnych przetworów wieprzowych – niemal o połowę więcej niż przed rokiem. Innymi ważnymi rynkami zbytu były USA, Japonia, Chorwacja, Ukraina, Mołdawia, Hongkong i Korea Płd. W ubiegłym roku najwięcej produktów wieprzowych z subsydiami sprzedały do krajów trzecich Portugalia (39 tys. ton), Dania (35 tys. ton), Włochy (29 tys. ton), Hiszpania (27 tys. ton), Francja (26 tys. ton) i Polska (17 tys. ton). W 2011 r. polscy przedsiębiorcy otrzymali ok. 20 mln euro z tytułu dopłat do eksportu przetworów wieprzowych do krajów trzecich.

Likwidacja subsydiów zagraża rentowności unijnego przemysłu mięsnego, ponieważ zostanie znacznie obniżona konkurencyjność cenowa unijnych produktów wieprzowych na rynkach zagranicznych. Wobec rosnących kosztów surowców, utrzymanie odpowiedniego poziomu eksportu jest kluczowe dla przetrwania wielu małych i średnich zakładów przetwórstwa mięsnego.

Dopłaty do eksportu przetworów wieprzowych do krajów trzecich, z których polscy przedsiębiorcy korzystali od początku członkowstwa w UE, przyczyniły się do zachowania opłacalności eksportu oraz pomogły w promocji polskiej żywności na światowych rynkach. Sytuacja w polskiej branży mięsnej z roku na rok pogarsza się. Jedną z przyczyn jest spadek pogłowia trzody chlewnej związany z rozdrobnieniem hodowli produkcji oraz brakiem rentowności produkcji przy wysokich cenach pasz. Zniesienie dopłat do eksportu przetworów może jeszcze pogorszyć słabą kondycję polskiego sektora wieprzowiny.

Unijny przemysł mięsny protestuje przeciwko zniesieniu dopłat i apeluje do Komisji Europejskiej o zmianę decyzji i przywrócenie wcześniej obowiązujących stawek. Jeżeli nie uda się wywalczyć przywrócenia refundacji to przedsiębiorcy będą się domagać ich stopniowej, a nie natychmiastowej likwidacji. Wiele długoterminowych umów handlowych z zagranicznymi odbiorcami zostało skalkulowanych w oparciu o dotychczasową stawkę dopłat. Nagłe ich zniesienie oznacza dla przemysłu mięsnego duże straty finansowe, zarówno z tytułu utraty zysku, a także kar umownych. Eksport bez dopłat stanie się nieopłacalny.  

Autor: Ewa Siemieńska, FAMMU/FAPA