Unijni obywatele spożywają za mało owoców i warzyw

Zgodnie z rekomendacją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dzienne spożycie warzyw i owoców powinno wynieść od 400 do 800 gramów dziennie, najlepiej w formie około pięciu porcji dziennie, także w postaci soku lub innego przetworu. Jak pokazują najnowsze dane za rok 2009 Organizacji Zrzeszającej Unijnych Producentów i Przetwórców – Freshfel, średnie spożycie owoców przypadające na 1 mieszkańca Unii Europejskiej (biorąc pod uwagę wszystkie 27 państw członkowskich) wyniosło w omawianym okresie 250,2 grama/dziennie, a w przypadku warzyw odpowiednio 229,5 grama/dziennie. Średnie spożycie liczone dla wszystkich państw unijnych jest więc zdecydowanie zbyt małe wobec zalecanej przez Światową Organizację Zdrowia wielkości, a ponad połowa krajów członkowskich nie spełnia nawet wymaganego minimum 400 gram dziennie. W przeliczeniu na 1 mieszkańca Unii Europejskiej w roku 2009 średnie spożycie owoców wyniosło 91,3 kg, a warzyw odpowiednio 83,8 kg. W przypadku państw unijnych zdecydowany liderem w konsumpcji świeżych owoców i warzyw są kraje Basenu Morza Śródziemnego - Grecja, Cypr, Włochy czy Hiszpania. Ponadto spore ilości owoców i warzyw spożywane są w Rumunii , a najmniejsza konsumpcja świeżych produktów ogrodnictwa ma miejsce między innymi w Bułgarii, Finlandii czy Szwecji, na Litwie czy Łotwie. Co ciekawe i zarazem ważne w Polsce ostatnie lata przyniosły wyraźną poprawę tej konsumpcji. Według szacunków Freshfela za rok 2009 łączne spożycie owoców i warzyw przypadające na 1 mieszkańca Polski to około 500 gram/dziennie. Jednak zaledwie 5% Polaków spożywa codziennie zalecane 5 porcji owoców i warzyw, a średnia wynosi jedynie 1,8 raza.
Wśród unijnych konsumentów największym powodzeniem cieszą się jabłka i gruszki oraz owoce cytrusowe, a następnie owoce miękkie, melony, banany i winogrona. W przypadku warzyw przeciętny mieszkaniec Unii Europejskiej najchętniej spożywał warzywa kapustne wraz z brokułami i kalafiorami, oraz kolejno pomidory, warzywa korzeniowe, a także wszelkie warzywa cebulowe.
Ostatnie lata w Polsce to czas wyraźnych zmian w tendencjach żywieniowych Polaków. Z roku na rok wzrasta spożycie owoców, a prowadzone kampanie promujące zdrowe odżywianie – zwłaszcza jeśli chodzi o spożywanie świeżych owoców i ich przetworów przynoszą widoczne efekty. Zmiana ta jest mniej widoczna w odniesieniu do warzyw, które są jednym z podstawowych produktów żywieniowych wkomponowanych w naszą codzienną dietę, a same kampanie edukacyjne w mniejszym stopniu wpływają na zmianę wielkości ich konsumpcji. W obecnej sytuacji jedynie poprzez programy wspierające spożycie owoców, warzyw i ich przetwory (w tym zwłaszcza soki) możliwe jest zniwelowanie różnic w spożyciu tych produktów w Polsce i innych krajach. Dotyczy to przede wszystkim owoców świeżych. Wzrost spożycia owoców, warzyw i soków pitnych oznacza bowiem nie tylko poprawę kondycji zdrowotnej Polaków, ale jest również bodźcem do stabilnego wzrostu dla krajowych przetwórców i producentów.
Według najnowszych danych Głównego Urzędu Statycznego, spożycie owoców i ich przetworów w Polsce za rok 2010 wyniosło 45 kg/1 mieszkańca wobec ponad 55 kg rok wcześniej, a wstępne dane za rok 2011 zakładają wielkość 52 - 53 kg. W Polskiej diecie zdecydowanie dominują jabłka oraz owoce cytrusowe i banany, a w okresie letnim owoce miękkie. Natomiast w przypadku warzyw za rok 2010 spożycie warzyw i ich przetworów oszacowano na 108 kg w przeliczeniu na 1 mieszkańca wobec 116 kg w roku poprzednim. Szacunki dotyczące minionego, 2011 roku to około 1-2 kg wzrost konsumpcji wobec roku 2010. W diecie warzywnej w przypadku polskich gospodarstw domowych wzrósł w ostatnich latach udział pomidorów, kalafiorów i brokułów oraz ogórków. Znaczące miejsce zajmują ponadto grzyby i ich przetwory

Autor: Dagmara Długokęcka FAMMU/FAPA