Województwo zachodniopomorskie Województwo pomorskie warminsko-mazurskie Województwo podlaskie Województwo lubuskie Województwo wielkopolskie kujawsko-pomorskie Województwo mazowieckie Województwo lodzkie Województwo lubelskie Województwo dolnośląskie Województwo opolskie Województwo świętokrzyskie Województwo śląskie Województwo małopolskie Województwo podkarpackie

Jednostka Centralna KSOW (strona archiwalna)

English 
baner

  Znajdź KSOW na:

      

Płatności za zazielenienie (greening)

Płatność z tytułu praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska, czyli zazielenienie, to obowiązkowy komponent systemu płatności bezpośrednich. Na jej finansowanie przeznaczone jest 30% krajowej koperty finansowej, tj. ok. 1 mld EUR rocznie.  Obowiązkiem zazieleniania zostaną objęte gospodarstwa o powierzchni powyżej 15 ha. Takich gospodarstw jest w Polsce 13% z ponad 1,5 mln istniejących i zajmują ok. 15 mln ha gruntów ornych.

Aby otrzymać płatność za zazielenienie konieczne jest przestrzeganie trzech obowiązkowych praktyk zazielenienia:

  • dywersyfikację upraw,
  • utrzymanie trwałych użytków zielonych (TUZ),
  • utrzymanie obszarów proekologicznych (EFA).

Realizacja dywersyfikacji upraw będzie możliwa poprzez praktyki w ramach Pakietu 1. „Rolnictwo zrównoważone” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2014–2020. Rolnicy uprawnieni do jednolitej płatności obszarowej będą zobowiązani do realizacji zazielenienia, w zależności od powierzchni posiadanych w gospodarstwie gruntów ornych (GO) i udziału trwałych użytków zielonych. Zakres dywersyfikacji dotyczy gospodarstw rolnych o powierzchni od 10 ha gruntów ornych. Gospodarstwa o powierzchni od 10 do 30 ha gruntów ornych zobowiązane będą do prowadzenia co najmniej 2 rożnych upraw zajmujących powierzchnię do 75% gruntów ornych w gospodarstwie. Z kolei  gospodarstwa powyżej 30 ha gruntów ornych zobowiązane będą do prowadzenia co najmniej 3 różnych upraw (również do powierzchni ¾ powierzchni gruntów ornych). Dwie uprawy nie mogą zajmować więcej niż 95% powierzchni gruntów ornych. Wymogi dotyczące maksymalnych progów dla upraw głównych (75% i 95%) nie będą dotyczyły gospodarstw, w których trawa lub inne rośliny zielne z przeznaczeniem na paszę lub grunt ugorowany zajmują więcej niż ¾ powierzchni gruntów ornych.

Gospodarstwa, w których ponad 75% użytków rolnych to trwałe użytki zielone lub gospodarstwa o wysokim (ponad 75%) udziale gruntów ornych wykorzystywanych do produkcji traw lub innych zielnych roślin pastewnych albo ugorowanych, mogą być wykluczone z obowiązku dywersyfikacji. Powierzchnia gruntów ornych, na podstawie której ustala się obowiązki w zakresie dywersyfikacji upraw oraz utrzymania obszarów EFA, liczona jest od wszystkich GO w gospodarstwie, do której wlicza się także powierzchnię odrębnych działek rolnych o powierzchni 0,1 ha. Grunty objęte uprawami wieloletnimi są wyłączone z obowiązku spełniania zazielenienia.

W celu ochrony trwałych użytków zielonych mających znaczącą rolę w zachowaniu różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich, a w szczególności w pochłanianiu dwutlenku węgla i ochronie gleby, wprowadzono obowiązki dotyczące utrzymania trwałych użytków zielonych. W ramach tych wymogów na obszarach Natura 2000 będzie obowiązywał zakaz przekształcania lub zaorywania wyznaczonych cennych przyrodniczo trwałych użytków zielonych, w tym obejmujących gleby torfowe i podmokłe, które wymagają ścisłej ochrony w celu osiągnięcia celów przyrodniczych. Rolnik posiadający TUZ-y cenne przyrodniczo, zostanie o tym indywidualnie poinformowany w karcie informacyjnej dołączanej do wstępnie wypełnionego wniosku o płatność
w 2015 r. W przypadku, gdy rolnik przekształci lub zaorze TUZ-y cenne przyrodniczo, oprócz sankcji
związanej ze zmniejszeniem płatności, będzie miał obowiązek ponownego przekształcenia tego obszaru w trwały użytek zielony.

Utrzymanie obszarów proekologicznych dotyczyć będzie gospodarstw o powierzchni powyżej 15 ha gruntów ornych, które będą zobowiązane do posiadania obszarów proekologicznych EFA na powierzchni co najmniej 5% gruntów ornych. Z obowiązku realizacji utrzymania obszarów proekologicznych zwolnione będą gospodarstwa, w których więcej niż 75 % gruntów ornych jest wykorzystywane do produkcji traw lub innych roślin zielnych z przeznaczeniem na paszę. Poziom referencyjny będzie obliczany jako relacja powierzchni TUZ zadeklarowanych w 2012 r. oraz nowych TUZ, nieuwzględnionych w 2012 r., które zostaną zadeklarowane w 2015 r., do całkowitej powierzchni użytków rolnych zadeklarowanych w 2015 r. Odsetek ten, po przedstawieniu przez Komisję Europejską raportu oceniającego wdrażanie tej praktyki po 2017 r., może zostać podwyższony do 7%.

Elementy krajobrazu deklarowane jako obszary proekologiczne muszą być w posiadaniu rolnika. Za obszary proekologiczne mogą być uznane elementy krajobrazu położone na gruncie ornym, jak również takie elementy krajobrazu, które przylegają do gruntów ornych gospodarstwa. Elementy spełniające wymagane kryteria to również: żywopłoty lub pasy zadrzewione, drzewa wolnostojące, zadrzewienia liniowe i grupowe, zagajniki i miedze śródpolne, oczka wodne, z wyłączeniem zbiorników zawierających elementy betonowe lub plastik, otwarte cieki wodne służące do nawadniania i odwadniania, z wyłączeniem kanałów wykonanych z betonu.

Za obszary proekologiczne mogą być uznane strefy buforowe położone na gruncie ornym, jak również strefy, które przylegają dłuższą krawędzią do gruntów ornych gospodarstwa, a także pasy gruntów kwalifikujących się do płatności wzdłuż obrzeży lasu. Zagajniki traktowane jako EFA zaliczane będą gatunki drzew z rodzaju wierzba, brzoza oraz topola czarna i jej krzyżówki. W przypadku tych elementów krajobrazu, powierzchnia zaliczana do obszaru EFA będzie stanowić jedynie 1/3 powierzchni rzeczywistej.

Obszary proekologiczne to również obszary zalesione po 2008 r. w ramach PROW 2007-2013 i PROW 2014-2020, które kwalifikowały się do jednolitej płatności obszarowej w 2008 r. oraz międzyplony lub pokrywy zielone w postaci wsiewek traw w uprawę główną lub mieszanek utworzonych z co najmniej 2 gatunków roślin z następujących grup roślin uprawnych: zbóż, oleistych, pastewnych, bobowatych oraz roślin miododajnych. Należy podkreślić, że mieszanki złożone z samych gatunków zbóż nie będą uznawane za obszar proekologiczny. Rośliny ozime zwykle wysiewane jesienią do zbioru lub do wypasu nie mogą być jednocześnie deklarowane jako obszary proekologiczne. Powierzchnia zaliczana do obszaru EFA będzie stanowić jedynie 30% powierzchni rzeczywistej. EFA mogą stanowić także uprawy roślin wiążących azot (bobowate) – mające na celu poprawę różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich.

Obszary proekologiczne co do zasady powinny znajdować się na gruntach ornych danego gospodarstwa rolnego, z wyjątkiem zagajników o krótkiej rotacji i obszarów zalesionych. W przypadku elementów krajobrazu i stref buforowych, obszary proekologiczne mogą również przylegać do gruntów ornych gospodarstwa. O tym, czy element krajobrazu lub strefa buforowa mogą być uznane za obszar EFA decyduje ich przyleganie do gruntu ornego. Ponadto do obszaru EFA będą wliczały się również ww. elementy krajobrazu położone na lub przylegające do gruntu ornego stanowiącego oddzielną działkę rolną o powierzchni poniżej 0,1 ha, na której jest prowadzona działalność rolnicza, ale do której nie przysługuje płatność, z tego względu, że nie spełnia minimalnej powierzchni określonej dla działki rolnej.

Przygotowano na podstawie materiałów informacyjnych dotyczących płatności z tytułu praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, 2014.

Opracowanie: SAREPR/FAPA

Portale regionalne
mapa
 
logo Unia Europejska
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:
Europa inwestująca w obszary wiejskie
logo PROW
logo FAPA    logo CDR
   |    copyright KSOW 2009