Rosnąca liczba krów mlecznych odwraca spadkowa tendencję pogłowia bydła

Wysokie światowe ceny mleka oraz zbliżający się koniec systemu kwotowego w UE (zniknie on od 1 kwietnia 2015 r.), wpłynęły na odwrócenie długoterminowych tendencji spadkowych w pogłowiu bydła (w tym przede wszystkim bydła mlecznego) w krajach Wspólnoty. Według ostatnich prognoz FAS/USDA (amerykańskiego departamentu rolnictwa), w 2014 r. pogłowie krów mlecznych w UE-28 zwiększy się o około 1% w stosunku do 2013 r. do 23,5 mln sztuk. Biorąc pod uwagę rosnącą wydajność mleczną krów (w szczególności w nowych krajach Wspólnoty) oraz dobrą kondycję pastwisk, można spodziewać się wzrostu produkcji mleka w UE w 2014 r. Jak prognozuje FAS/USDA, w bieżącym roku osiągnie ona prawdopodobnie poziom 141,5 mln ton, tj. będzie o około 1% wyższa niż przed roikiem. Nadwyżki produkcyjne trafią przede wszystkim do wytwórstwa serów, ale także mleka w proszku i masła.

Pogłowie bydła w krajach UE kurczyło się długotrwale od wielu lat. Jak wskazują dane Eurostatu w latach 2004-2013 (w tym czasie Wspólnota rozszerzyła się o 13 nowych członków) liczba krów mlecznych obniżyła się o ponad 1,9 mln sztuk, tj. o więcej niż 7%. Największy spadek w procentach, przekraczający 25%, odnotowano w Portugalii, Rumunii oraz na Litwie. Największy spadek wyrażony w sztukach dotyczył przede wszystkim nowych krajów członkowskich, tj. Polski (spadek o ponad 341 tys. sztuk do 2299,1 tys. sztuk) oraz Rumunii (spadek o 398 tys. sztuk do 1169 tys. sztuk). Sporą redukcję pogłowia tych zwierząt, przekraczającą 200 tys. sztuk w latach 2004-2013, odnotowano także w Wielkiej Brytanii, we Francji oraz w Hiszpanii. Jedynym krajem, gdzie liczebność krów wzrosła, były Włochy (wzrost o 237 tys. sztuk do 2075 tys. sztuk).

Warto zwrócić uwagę na to, że odwrócenie spadkowego trendu pogłowia krów w Unii zanotowano już w 2012 r. Według danych Eurostatu, stan pogłowia krów mlecznych w UE-28 na koniec grudnia 2012 roku wyniósł 23 mln 193 tys. sztuk, tj. był o 0,6% wyższy niż w grudniu 2011 r. W 2013 r. liczba krów mlecznych zwiększyła się o kolejny 1,4% do 23 mln 507 tys. sztuk. Pogłowie bydła ogółem we Wspólnocie w latach 2004-2013 obniżyło się o ponad 3%, przy czym największe spadki liczebności tych zwierząt zanotowano w Rumunii (-27%), na Malcie (-23%), w Hiszpanii (-14%), na Słowacji i w Bułgarii (po -13%), w Wielkiej Brytanii i na Litwie (po -10%), w Belgii (-8%), Szwecji (-7%), a także na Cyprze, w Finlandii i w Austrii (po -4%). W grudniu 2012 r. stan pogłowia bydła ogółem we Wspólnocie był już wyższy (w tym za sprawą większej liczebności krów mlecznych) niż przed rokiem. Według danych Eurostatu pod koniec 2013 r. pogłowie ogółem tych zwierząt wynosiło w krajach Unii Europejskiej 87 mln 431 tys. sztuk, co oznacza wzrost o 0,2% (licząc bez danych z Włoch, a z prawdopodobnymi danymi z Włoch wzrost był na poziomie 0,3%). Prognozy FAS/USDA wskazują, że podobna dynamika wzrostu pogłowia bydła w UE utrzyma się także w 2014 r.

Opracownie: Paweł Kostrzyński FAMMU/FAPA