Dostawy mleka do przetwórni w Polsce wyższe niż przed rokiem

Od czwartego kwartału ubiegłego roku obserwowany jest silny wzrostowy trend ilości skupowanego przez mleczarnie w Polsce mleka. Według najnowszych danych GUS, w okresie od początku stycznia do końca kwietnia bieżącego roku skup mleka w Polsce osiągnął poziom 3111,9 mln litrów mleka i był tym samym o niemal 11% wyższy niż w analogicznym okresie roku 2010. Coraz większe dostawy mleka do przetwórni to efekt wolno rosnącego popytu na rynku krajowym oraz dobrej koniunktury na rynku światowym, jaka miała miejsce w ubiegłym roku. Te dwa czynniki stymulowały produkcję. Według danych IERiGŻ w 2011 roku pomimo dalszej redukcji pogłowia krów mlecznych, produkcja mleka wzrosła o ponad 1% w stosunku do 2010 r. i przekroczyła poziom 12,4 mln ton. Wpływ na to miał wzrost wydajności krów mlecznych (+3,9%) która wyniosła niemal 5 tys. kg mleka rocznie i z nawiązką zrekompensowała redukcję pogłowia.

Coraz wyższe dostawy mleka do mleczarni skutkują zwiększeniem przerobu mleka oraz produkcją większych ilości przetworów mlecznych. W 2011 roku przede wszystkim wyprodukowano więcej odtłuszczonego mleka w proszku (OMP) +23,8%, wynikało to z wysokich cen eksportowych w 2011 roku. Według danych KE w ciągu pierwszych dwóch miesięcy bieżącego roku w Polsce wytworzono 13,6 tys. ton OMP (+13,4% względem analogicznego okresu ubiegłego roku). Zwiększyła się także produkcja masła, śmietany, płynnego mleka i serów.

W czwartym miesiącu bieżącego roku dostawy surowca do mleczarni zwiększyły się o ponad 4% względem marca i osiągnęły rekordowy poziom: 829,8 mln l, (o 13% więcej niż w kwietniu ubiegłego roku).

Sygnały napływające z rynku wskazują jednak, że w II połowie roku dynamika ta może osłabnąć, przede wszystkim na skutek obniżek cen skupu mleka, które będą następstwem zniżkujących od początku roku cen przetworów mlecznych. Warto dodać, że ze względu na nadprodukcję, obfite zapasy i słabnący popyt eksportowy światowe ceny większości przetworów mlecznych spadają. Na przykład jeszcze w styczniu za kilogram OMP z Polski płacono 10,11 PLN, w maju cena ta spadła do 8,13 PLN/kg.

Według analityków z BGŻ spadki cen zbytu większości przetworów mleczarskich zadecydowały o tym, że nadwyżki mleka skierowano przede wszystkim do produkcji serów dojrzewających. W samym kwietniu zakłady zatrudniające 50 osób i więcej wyprodukowały 25,4 tys. ton serów, (5% zwyżka w skali miesięcznej i 27% wzrost w skali roku). O 7% w skali miesięcznej, zmniejszyła się natomiast produkcja masła (do 14 tys. t ) oraz mleka  (do 217 mln litrów).

Pomimo znaczącego wzrostu dostaw mleka do przetwórni prawdopodobieństwo przekroczenia kwoty w sezonie 2011/2012 jest niewielkie. Według danych ARR wykorzystanie limitu po 11 miesiącach sezonu 2011/2012 wyniosło niespełna 89,5 % i było o 2,5% wyższe  niż w analogicznym okresie ubiegłego roku kwotowego (w całym sezonie 2010/2011 dostawy były niższe o 5% niż przyznana kwota). Jeśli jednak równie dynamiczne zwyżki utrzymają się w bieżącym sezonie 2012/13, Polska będzie zagrożona poniesieniem karnej opłaty z tytułu przekroczenia przyznanej kwoty, która w obecnym roku kwotowym wzrosła o 1%

Opracował: Adam Bugała – FAMMU/FAPA