Inicjatywa Jagnięcina Podhalańska

Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi rozpoczął inicjatywę Jagnięcina Podhalańska, której celem jest odbudowa owczych stad, utrzymanie hodowli i pokazanie tradycji kultury góralskiej związanej z wypasem owiec.

Ważne jest również przypomnienie i zaprezentowanie podhalańskiej kuchni regionalnej, w której królowało owcze mięso, a szczególnie jagnięcina. W ramach Inicjatywy Instytut nawiązał współpracę z Gminą Kościelisko.

Temat pasterstwa i tradycji jest ważny dla regionu Podhala, tak o nim pisze etnolog Anna Nędza-Kubiniec Góry bez owiec to jak niebo bez gwiazd W życie górali wpisane jest pasterstwo jako nierozłączny element kultury. Kilka wieków temu na teren Podhala przybyli Wołosi, dając początek gospodarce rolno-pasterskiej. Nieznany dla ludności tubylczej sposób gospodarowania szybko się przyjął i funkcjonuje do dzisiaj w niezmienionej formie.

Głównym elementem tej gospodarki są owce i produkty pochodzenia owczego:

• wełna, skóry,
• mięso, 
• mleko i jego przetwory.

W ostatnich latach produkcja pasterska ukierunkowana została na sprzedaż jagniąt. Mięso jagnięce i baranie zawsze było ważnym elementem góralskiej kuchni regionalnej. Najwyższy czas, aby wpisało się ono na stałe do naszego jadłospisu, by ludzie na nowo odkryli jego walory smakowe i odżywcze. Modna stała się tzw. turystyka kulinarna, gdzie ludzie chcą poznawać świat poprzez smaki. W ten trend świetnie wpisują się potrawy z jagnięciny – mogą być duszone, pieczone, grillowane, a wcześniej zaprawiane w marynacie bądź wędzone.

Z pasterstwem związana jest bogata obrzędowość i kuchnia regionalna przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Zapraszamy do Gminy Kościelisko na dwie coroczne imprezy, które popularyzują i pielęgnują tradycję pasterską.

Na wiosnę odbywa się „Przednówek w Polanach” - impreza promująca śpiew pasterski i grę na instrumentach pasterskich, połączone z degustacją serów owczych, zaś jesienią odbywa się „Polaniarski Osod” – impreza nawiązująca do jesiennego redyku kończącego letni wypas, którego finałem jest osod u bacy. Ta unikatowa i specyficzna forma gospodarowania jest ważnym elementem naszej kultury, a produkty regionalne szansą dla rozwoju bazy gastronomicznej i turystycznej. Jak watra w szałasie nie może zgasnąć przez cały sezon, tak my powinnyśmy pielęgnować naszą kulturę, nierozłącznie związaną z pasterstwem i kuchnią regionalną.

Więcej informacji o inicjatywie Jagnięcina Podhalańska na stronie Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi