Jak angażować interesariuszy? Relacja z warsztatów

Warsztaty pt. Angażowanie interesariuszy: Komitety Monitorujące i Zasady Partnerstwa (Stakeholder Involvement: Monitoring Committees and the Partnership Principle), zorganizowane przez Punkt Kontaktowy Europejskiej Sieci na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (ENRD), odbyły się 22 października 2019 r. w Brukseli. W spotkaniu uczestniczyło ok. 60 osób z ponad 20 krajów członkowskich UE, głównie przedstawiciele instytucji zarządzających programami rozwoju obszarów wiejskich. Polskę reprezentował Krzysztof Kwatera, Prezes LGD Dolina Raby, przedstawiciel polskich LGD w strukturach ENRD, członek Komitetu Monitorującego PROW, który uczestniczył tylko w drugiej części spotkania w Brukseli.

Celem warsztatów było:

• stworzenie platformy do podzielenia się bieżącymi praktykami, odpowiednimi doświadczeniami i wyciągniętymi wnioskami z zaangażowania zainteresowanych stron w PROW obecnego okresu programowania, ze szczególnym naciskiem na ustanowienie i funkcjonowanie komitetów monitorujących PROW, z różnych perspektyw;
• wymiana informacji na temat stanu przygotowań do przyszłych planów strategicznych WPR dotyczących działań podjętych w celu zapewnienia skutecznego zaangażowania odpowiednich zainteresowanych stron;
• omówienie różnych narzędzi i podejść w celu zapewnienia skutecznej organizacji i funkcjonowania komitetów monitorujących oraz komunikacji ich pracy;
• zgromadzenie i udostępnienie opinii, pomysłów i innych przydatnych danych wejściowych.

Warsztaty składały się z dwóch części. Pierwsza przeznaczona była tylko dla instytucji zarządzających. W drugiej części wzięli udział także przedstawiciele innych partnerów. Obie części przebiegały w podobny sposób. Na początku przedstawiono po trzy prezentacje, potem uczestnicy spotkania, podzieleni na trzy podgrupy dyskutowali nad przygotowanymi przez organizatorów zagadnieniami, przy czym na początku każdej podgrupy przedstawiono po jednej prezentacji.

W pierwszej części, po powitaniu ze strony organizatorów i przedstawieniu celów warsztatów, swoje prezentacje przedstawili reprezentanci:

• DG AGRI
• instytucji zarządzających dwóch regionów: Walia (Wielka Brytania), Flandria (Belgia).

W podgrupach swoje prezentacje przedstawili reprezentanci instytucji zarządzających Holandii, Włoch i Hiszpanii.

W drugiej części spotkania swoje prezentacje przedstawili reprezentanci organizacji krajowych i międzynarodowych:

• COPA-COGECA (europejska organizacja zrzeszająca rolnicze związki zawodowe i organizacje spółdzielcze) i jednocześnie Chorwackiej Izby Rolniczej,
• organizacji działającej na rzecz bioróżnorodności - SEO/Birdlife z Hiszpanii,
• europejskiego stowarzyszenia Lokalnych Grup Działania - ELARD i stowarzyszenia portugalskich LGD - Minha Terra Federation (Portugalia obecnie przewodzi pracami ELARD).

W podgrupach swoje prezentacje przedstawili reprezentanci:

• europejskiego stowarzyszenia obszarów górskich - Euromontana i jednocześnie Izby Rolniczej regionu Oksytania,
• kościoła protestanckiego w Niemczech,
• włoskiej konfederacji rolników.

Przedstawiciel włoskich rolników zwrócił m.in. uwagę na potrzebę stosowania zapisów Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) nr 240/2014 z dnia 7 stycznia 2014 r. w sprawie europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa w ramach europejskich funduszy strukturalnych
i inwestycyjnych. Zdaniem K. Kwatery Rozporządzenie to nie jest w pełni stosowane w Polsce - m.in. nie ma, zgodnie z art. 4 ust. 1. pkt. c) lit. (ii), przedstawiciela lokalnych grup działania w każdym programie. Nie ma ich także formalnie w Komitecie Monitorującym PROW. Obecni tam reprezentanci trzech LGD są oficjalnie przedstawicielami organizacji pozarządowych na obszarach wiejskich, a jeden jest przedstawicielem wiejskich samorządów gminnych.

Przedstawiciel włoskich rolników zwrócił także uwagę na potrzebę stosowania zasady partnerstwa nie tylko w odniesieniu do komitetów monitorujących, ale w całym procesie programowania, w tym w okresie przygotowania programów. Mówi o tym wyraźnie art. 5 ust. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającego Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006: „Zgodnie z podejściem opartym na wielopoziomowym zarządzaniu partnerzy, o których mowa w ust. 1, są zaangażo­wani przez państwa członkowskie w przygotowywanie umów partnerstwa i sprawozdań z postępów oraz w trakcie przygo­towywania i wdrażania programów, w tym poprzez udział w komitetach monitorujących programy zgodnie z art. 48.”

W podsumowaniu prac z pierwszej części warsztatów, jak i w ich drugiej części, zwracano uwagę na problem związany z odpowiednią identyfikacją innych partnerów, szczególnie niebędących podmiotami publicznymi oraz ich należytą reprezentatywnością i skutecznością działania. Podmiotów tych jest bardzo dużo, trudnością jest zatem wybór odpowiednich przedstawicieli, którzy reprezentowaliby cały sektor lub grupę podmiotów, a nie tylko swoją organizację czy wąską grupę organizacji. Problemem są procesy konsultacji w takich dużych grupach, szczególnie, że przedstawiciele organizacji pozarządowych czy drobnych przedsiębiorstw, szczególnie na obszarach wiejskich, nie posiadają swoich organizacji przedstawicielskich, jak podmioty samorządu terytorialnego czy rolnicy. Nie posiadają też narzędzi i środków finansowych do przeprowadzania konsultacji na szeroką skalę. Często, w sytuacji braku jednolitego stanowiska podmiotów, wypracowanie wspólnego stanowiska jest bardzo trudne. W tej sytuacji zwracano uwagę, że pomocne mogą być działania instytucji zarządzających i ich agend, które same mogą organizować stosowne konsultacje. Zwracano też uwagę na aktywną komunikację ze społecznością.

Więcej informacji o spotkaniu można znaleźć pod linkiem: https://enrd.ec.europa.eu/news-events/events/enrd-workshop-stakeholder-involvement-monitoring-committees-and-partnership_en

Notatkę sporządził: Krzysztof Kwatera, Prezes LGD Dolina Raby.  Tłumaczenia stosowanych przez prelegentów pojęć i tytułów projektów zostały dokonane przez autora notatki. 

Pobierz notatkę

Udział pana Krzysztofa Kwatery w spotkaniu był finansowany ze środków Jednostki Centralnej Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich.

„Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi”

„Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020”