Rasy Rodzime w Poznaniu – relacja

W Polsce utrzymywanych jest obecnie 88 rodzimych ras, rodów, odmian, zwierząt gospodarskich, a dwie kolejne rasy pretendują do objęcia programem ochrony. Dzięki wieloletnim staraniom ośrodków naukowych i akademickich, w tym również Instytutu Zootechniki PIB, które były inicjatorami ochrony i restytucji ginących populacji, możliwe było zachowanie dużej różnorodności genetycznej poszczególnych gatunków oraz przetrwanie wielu bardzo cennych starych ras, które obecnie można podziwiać w ramach krajowych i regionalnych wystaw.
 
Podczas XXVI Krajowej Wystawy Zwierząt Hodowlanych (KWZH), w Poznaniu w dniach 10-12 maja 2013 roku, odbyła się Krajowa Wystawa Ras Rodzimych. Jej organizatorem był Instytut Zootechniki - Państwowy Instytut Badawczy. Tegoroczna Wystawa Ras Rodzimych była już XI, która towarzyszyła KWZH. Została zorganizowana w ramach Planu działania SC KSOW.

W trakcie trwania wystawy można było podziwiać większość lokalnych ras zwierząt objętych programami ochrony zasobów genetycznych. Znajdowało się tam również stoisko informacyjne Instytutu Zootechniki PIB. Ekspozycję ras rodzimych odwiedziła Pani Minister Zofia Szalczyk oraz Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pan Stanisław Kalemba, który wziął udział w uroczystym wręczaniu dyplomów nagrodzonym hodowcom. Stoisko było odwiedzane zarówno przez przedstawicieli resortu rolnictwa, instytucji związanych z hodowlą i chowem zwierząt, przedstawicieli ośrodków doradztwa rolniczego, jak również przez rolników i producentów zainteresowanych utrzymywaniem rodzimych ras zwierząt, liczne wycieczki szkolne i przedszkolne oraz licznych mieszkańców Poznania i okolic.

Uroczyste otwarcie Wystawy nastąpiło w sobotę 11 maja, a dokonali tego m.in. Zofia Szalczyk – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, prof. dr hab. Eugeniusz Herbut – Zastępca Dyrektora Instytutu Zootechniki PIB, Leszek Sobolewski – Dyrektor Krajowego Centrum Hodowli Zwierząt.
Zwierz

Na stoisku informacyjnym Instytutu Zootechniki PIB prezentowano film dotyczący rodzimych ras zwierząt gospodarskich oraz informacje na temat osiągnięć pracowników naukowych Instytutu. Dużym zainteresowaniem cieszyły się ulotki informacyjne opracowane przez poszczególnych koordynatorów opisujące zwierzęta ras rodzimych, publikacje, takie jak: „Roczniki Naukowe Zootechniki”, „Annals of Animal Science”, „Wiadomości Zootechniczne”, „Pasze przemysłowe”, broszury upowszechnieniowe oraz plansze prezentujące rodzime rasy zwierząt. Przez cały czas trwania wystawy eksperci pełnili dyżury informacyjne udzielając konsultacji dotyczących uczestnictwa w programach ochrony zasobów genetycznych zwierząt jak również programu rolno środowiskowego Pakiet 7 w ramach PROW 2007-2013.  

W pawilonie 4 zorganizowana została również pokazowa ekspozycja nutrii odmian barwnych, która wzbudzała duże zainteresowanie zwiedzających. Na ringu w pawilonie 4, (11 i 12 maja)  odbywały się  prezentacje zwierząt ras rodzimych. Pokazy, podobnie jak w latach ubiegłych, były prowadzone przez poszczególnych koordynatorów z Instytutu Zootechniki PIB, którzy w ramach kilkunastominutowych prezentacji przedstawiali charakterystykę każdej z wystawianych ras. Całość pokazu prowadziła Pani dr hab. Elżbieta Martyniuk – Koordynator Krajowy ds. Ochrony Zasobów Genetycznych Zwierząt Gospodarskich.

W Wystawie uczestniczyło w sumie 60 wystawców, którzy zaprezentowali następujące rasy, odmiany i rody zwierząt, które w pierwszym dniu Wystawy zostały poddane ocenie :

• bydło polskie czerwone, białogrzbiete, polskie czarno-białe i polskie czerwono-białe;
• świnie puławskie, złotnickie białe i złotnickie pstre;
• owce ras: wrzosówka, świniarka, polska owca górska odmiany barwnej, cakiel podhalański, olkuska, pomorska, merynos odmiany barwnej oraz merynos polski w starym typie;
• kury żółtonóżki kuropatwiane Ż-33, zielononóżki kuropatwiane Z-11 i Zk, Leghorn H-22 i G-99, Sussex S-66, Rhode Island Red R-11 i K-22, Rhode Island White A-33, Polbar Pb, 
• gęsi lubelskie (Lu), kieleckie (Ki), podkarpackie (Pd), pomorskie (Po), Landes (LsD-01), kartuskie (Ka), garbonose (Ga), rypińskie (Ry), biłgorajskie (Bi), zatorskie (Zd-1);
• kaczki rodów: kaczka pomniejszona K-2, pekin krajowy P-33,  pekin angielski LsA, pekin duński P-8, pekin francuski P-9 oraz kaczki KhO-1;
• króliki popielniańskie białe,
• szynszyle beżowe oraz nutrie następujących odmian barwnych: standardowa, czarna dominująca, bursztynowo-złocista perłowa i pastelowa, odmiany grenlandzkiej,
• konie zimnokrwiste w typie sztumskim i sokólskim.

W sumie ocenie zwierząt podczas tegorocznej Wystawy Ras Rodzimych podlegało 148 zwierząt oraz 26 stadek drobiu.

Ponadto poza oceną były prezentowane  klacze ze źrebiętami ras: konik polski, huculskiej, małopolskiej, śląskiej, wielkopolskiej oraz prosięta rasy złotnickiej pstrej i stawka warchlaków rasy puławskiej, koza karpacka z przychówkiem, owce wrzosówki z przychówkiem oraz owce ras: czarnogłówka i polska owca pogórza. Zorganizowane były również ekspozycje pszczół środkowoeuropejskich linii Asta, woliera pokazowa z nutriami odmian barwnych i stadko gęsi Białej Kołudzkiej®.

Prezentowanym zwierzętom przyznawano nagrody zgodnie z Regulaminem oceny zwierząt ras rodzimych oraz nagradzania hodowców na XXVI Krajowej Wystawie Zwierząt Hodowlanych, zatwierdzonym przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Oceny dokonali sędziowie powołani przez Ministerstwo, w składzie: prof. dr hab. Marian Różycki (IZ PIB) – sędzia ds. oceny świń ras rodzimych, prof. dr hab. Jan Trela (IZ PIB) – sędzia ds. oceny bydła ras rodzimych, dr hab. Józefa Krawczyk (IZ PIB) – sędzia ds. oceny kur nieśnych ras rodzimych, dr Halina Bielińska (ZD IZ PIB Kołuda Wielka) – sędzia ds. oceny gęsi i kaczek ras rodzimych,. dr hab. Paweł Bielański (IZ PIB) – sędzia ds. oceny królików ras rodzimych, dr inż. Jacek Sikora (IZ PIB) – sędzia ds. oceny owiec ras rodzimych, Pani Alicja Woźny (KCHZ ) – sędzia ds. oceny szynszyli ras rodzimych, Pan Grzegorz Otulakowski (KCHZ) - sędzia ds. oceny nutrii ras rodzimych, Pan Wiesław Niewiński (Białostocki Związek Hodowców Koni) – sędzia ds. oceny koni ras rodzimych, Pan Jerzy Gawarecki (Stadnina Koni w Kętrzynie) – sędzia ds. oceny koni ras rodzimych.

Zgodnie z regulaminem, w zależności od uzyskanej podczas oceny liczby punktów, przyznawane były złote i srebrne medale. Najlepsze zwierzęta w danej grupie oceny uzyskały tytuł czempiona. W sumie podczas tegorocznej Krajowej Wystawy Ras Rodzimych przyznano 28 tytułów czempiona Wystawy, 25 tytułów wiceczempiona oraz 113 złotych medali. Zastępca Dyrektora Instytutu Zootechniki PIB prof. dr hab. Eugeniusz Herbut w drugim dniu trwania Wystawy wręczył 2 nagrody specjalne (statuetki) dla Dyrektorów Regionalnych Związków Hodowców Owiec i Kóz z Poznania (Pana Jerzego Pietrzaka) oraz z Nowego Targu (Pana Jana Janczego), którzy od wielu lat wspierają działania na rzecz zachowania rodzimych ras owiec w Polsce. Na statuetkach wygrawerowano napis pamiątkowy: „Dyrekcja Instytutu Zootechniki PIB składa serdeczne podziękowania za olbrzymi wkład w ochronę rodzimych ras zwierząt gospodarskich i popularyzację ich hodowli w celu zachowania cennej bioróżnorodności dla przyszłych pokoleń”.
 

Wystawa ras rodzimych wzbudziła duże zainteresowanie i liczne pochwały zwiedzających. Mamy nadzieję, że czas spędzony na tegorocznej Wystawie był okazją dla hodowców do wielu spotkań, wymiany wiedzy i doświadczeń, co w efekcie znajdzie przełożenie na wzrost zainteresowania problematyką ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich w Polsce.

Wystawa Ras Rodzimych w ramach XXVI Krajowej Wystawy Zwierząt Hodowlanych w Poznaniu  była współfinansowana ze środków finansowych Europejskiego Funduszu na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach środków będących w dyspozycji Sekretariatu Centralnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich.

Wykaz Czempinów - pobierz
Wykaz Wiceczempionów - pobierz

Autor: Instytut Zootechniki - Państwowy Instytut Badawczy.