Przetwórstwo i przedsiębiorczość – relacja ze szkolenia i materiały informacyjne

Projektu pn. „Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości i form działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich związanej z przetwórstwem na poziomie gospodarstwa rolnego”, realizowany w ramach Planu działania SC KSOW przez Centrum Doradztwa Rolniczego w  Brwinowie Oddział w Radomiu polega na realizacji szkoleń, których odbiorcami są doradcy jednostek doradztwa rolniczego, rolnicy, członkowie lokalnych grup działania, uczniowie i nauczyciele szkół rolniczych, przedstawiciele instytucji związanych z rolnictwem.

W pierwszym etapie projektu w szkoleniach uczestniczyło 536 osób. Zorganizowano pięć dwudniowych szkoleń pt.: „Przetwórstwo zbóż na poziomie gospodarstwa, systemy produkcji surowców i mała przedsiębiorczość.”; pięć dwudniowych szkoleń pt.: „Przetwórstwo owoców i warzyw na poziomie gospodarstwa, systemy produkcji surowców i mała przedsiębiorczość.” oraz  dziewięć trzydniowych szkoleń pt.: „Przetwórstwo na poziomie gospodarstwa, systemy produkcji surowców i mała przedsiębiorczość.” W grudniu 2012 zakończył się pierwszy etap projektu, całość będzie trwała do marca 2013 roku.

Część warsztatową szkoleń - proces produkcyjny tłoczenia soków naturalnie mętnych i rozbiór półtusz wieprzowych oraz produkcję wędlin zaprezentowano i przeprowadzono w obiektach Centrum Praktycznego Szkolenia w Zakresie Małego Przetwórstwa w CDR O/Radom. Zakład jest zatwierdzony przez Powiatowego Inspektora Sanitarnego i Powiatowego Lekarza Weterynarii. Wyposażenie i urządzenia- modelowa linia technologiczna zakładu umożliwiają przeprowadzenie procesu tłoczenia soku naturalnego z owoców i warzyw. W części przetwórstwa mięsa wyposażenie i urządzenia umożliwiają przeprowadzenie procesu produkcji elementów mięsa i wyrobów gotowych.  Zakład spełnia wymagania sanitarne i higieniczne do prowadzenia przetwórstwa mięsa w ramach działalności MLO.

Część praktyczna z zakresu przetwórstwa zbóż – warsztaty, zostały przeprowadzone w PGE Chwałowice, w zakładzie odebranym i zatwierdzonym przez Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Wyposażenie i urządzenia zakładu umożliwiają przeprowadzenie procesu przemiału zboża na mąkę. Zakład spełnia wymagania sanitarne i higieniczne do prowadzenia małego przetwórstwa zbóż.

Podczas zajęć praktycznych uczestnicy poznali proces technologiczny przygotowania mięsa do przerobu i proces produkcyjny wyrobów z mięsa, proces tłoczenia soków naturalnych z owoców i warzyw oraz proces przygotowania i technologie produkcji mąki.

W trakcie wykładów uczestnicy szkolenia mogli zdobyć wiedzę niezbędną niezbędna dla osoby, która chce prowadzić zakład przetwórstwa na poziomie gospodarstwa.

Produkcję żywności zarówno pierwotnej oraz przetworzonej regulują przepisy prawa krajowego, jak i unijnego. Znajomość tych przepisów pozwala producentom na przyjęcie odpowiednich procedur i produkcję bezpiecznej żywności. Ustanowione regulacje prawne mają chronić konsumenta przed nieuczciwymi producentami, a tym samym budować zaufanie w stosunku do produktów oznaczonych jako ekologiczne. W trakcie wykładów uczestnicy mogli się dowiedzieć między innymi jak rozpocząć działalność w zakresie rolnictwa ekologicznego, jakie są uwarunkowania prawne produkcji surowców ekologicznych i jak wygląda proces certyfikacji gospodarstw. Uczestnicy mogli się zapoznać z procesem przygotowania niezbędnej dokumentacji do uruchomienia zakładu przetwórczego oraz związanych z tym wymagań prawno-administracyjnych.

Przetwórnie ekologiczne w takim samym stopniu jak przetwórnie konwencjonalne muszą spełniać wszystkie wymagania sanitarne i techniczne zawarte w odpowiednich przepisach dotyczących prowadzenia przetwórstwa artykułów spożywczych. Dlatego tak ważne jest zapoznanie się z wymogami formalnymi dla przetwórstwa ekologicznych surowców rolniczych na poziomie gospodarstwa.

Tematem innego wykładu było znaczenie marketingu w sprzedaży produktów wyprodukowanych przez rolników w swych gospodarstwach. Omówiona została rola marketingu w zmieniających się warunkach gospodarki rynkowej. W dzisiejszych realiach rynkowych marketing to konieczność, element który pozwala zabezpieczyć sprzedaż produktów i zapewnić rozwój firmie. Konieczna jest świadomość, że klient i jego oczekiwania to najważniejszy element biznesu.

Polska jest znacznym producentem owoców i warzyw na tle UE i świata. Średnio  produkuje się 3 mln ton owoców i ok. 5 mln ton warzyw. Jakość przetworów z owoców i warzyw zależy w dużej mierze od jakości surowca przed ich przetworzeniem. Dlatego wielu uczestników zainteresowanych było wykładem dotyczącym technologii przetwórstwa owoców i warzyw oraz wymagań surowcowych.

Dla zainteresowanych przetwórstwem zbóż ważne były wykłady dotyczące wymagań jakościowych dla produktów przemiału, wyrobów z mąki oraz wymagań higienicznych, a dla zainteresowanych przetwórstwem mięsa wykłady omawiające grupy przetworów mięsnych, kierunki produkcji w przetwórstwie mięsnym czy wymagania jakościowe w zależności od kierunku produkcji.

Więcej informacji na temat omawianych zagadnień – abstrakty i prezentacje:

• Marketing produktów rolniczych: – prezentacja, - abstrakt wykładu
• Formy wprowadzania do obrotu surowców i żywności przetworzonej pochodzenia roślinnego/zwierzęcego – prezentacja
• Proces i wymagania formalno-prawne przy zatwierdzaniu i rejestracji działalności MLO: – prezentacja
• Możliwości pozyskania finansowania działalności w zakresie przetwórstwa na poziomie gospodarstwa: – prezentacja
• Uwarunkowania prawne produkcji surowców ekologicznych i proces certyfikacji gospodarstwa: - prezentacja, - abstrakt wykładu
• Wymogi formalne dla przetwórstwa ekologicznych surowców rolniczych na poziomie gospodarstwa: – prezentacja, - abstrakt wykładu.
• Zasady przetwórstwa surowców zbożowych. Wymagania surowcowe odpowiednie do kierunku przerobu: – prezentacja, - abstrakt wykładu.
• Wymagania jakościowe dla produktów przemiału. Wyroby z mąki. - abstrakt wykładu.
• Przykładowe technologie przerobu i stosowane urządzenia w przetwórstwie zbóż na mąkę: – prezentacja, - abstrakt wykładu
• Proces produkcyjny przemiału zboża na mąkę na przykładzie zakładu w Pokazowym Gospodarstwie Ekologicznym w Chwałowicach –warsztaty - abstrakt
• Dobre praktyki produkcyjne i higieniczne wymagane do wdrożenia. Owoce i warzywa: – prezentacja, - abstrakt wykładu.
• Technologia przetwórstwa owoców i warzyw, wymagania surowcowe: – prezentacja, - abstrakt wykładu,
• Produkcja soków i nektarów: - prezentacja, - abstrakt wykładu
• Przykładowe technologie przerobu i stosowane urządzenia. Przetwórstwo mięsa. -  prezentacja
• Wymagania dotyczace produkcji. Mięso. - prezentacja
• Charakterystyka towaroznawcza i podział surowca, wymagania jakościowe. Mięso: -  prezentacja
• GMP/GHP wymagane do wdrożenia ze szczególnym uwzględnieniem możliwych do zidentyfikowania zagrożeń: -  prezentacja

W ramach projektu „Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości i form działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich związanej z przetwórstwem na poziomie gospodarstwa rolnego”, w dniach 27-28.09.2012 roku została zorganizowana konferencja -  „Przetwórstwo na poziomie gospodarstwa, systemy produkcji surowców i mała przedsiębiorczość”. Relacja z konferencji – czytaj

Elementem projektu było także przygotowanie publikacji na temat Dobrej Praktyki Higienicznej (ang. GHP), Dobrej Praktyki Produkcyjnej (ang. GMP) i Systemu Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli (ang. HACCP) w małych zakładach przetwórczych (mięsa, zbóż i owoców). Publikacji szukaj w Bibliotece KSOW.

Opracowanie: Barbara Sałata - CDR o/Radom,

Redakcja: D.Długosz/FAPA