"Innowacyjne wykorzystanie infrastruktury na obszarach wiejskich" - podsumowanie konkursu „Przyjazna wieś”

Konferencja pt.: "Innowacyjne wykorzystanie infrastruktury na obszarach wiejskich" zorganizowana została 4 grudnia 2012 roku, z okazji finału IV edycji konkursu „Przyjazna wieś" - na najlepszy projekt w zakresie infrastruktury realizowany na terenach wiejskich przy wsparciu środków unijnych.

Gości na konferencji powitał Z-ca Dyrektora Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA Wojciech Pomajda. Konferencję otworzyło wystąpienie Pani Zofii Szalczyk Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Tematem konferencji były różne aspekty innowacji na obszarach wiejskich.

Bartosz Skaldawski Zastępca Dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa w trakcie swojego wystąpienia poruszył kwestię relacji między innowacyjnością a potencjałem dziedzictwa kulturowego. Dziedzictwo kształtuje naszą osobowość i samoświadomość, jednocześnie budując  poczucie wspólnoty i kształtując tożsamość społeczną. Stanowi element kultury, buduje kapitał społeczny i tworzy sektor kreatywny, może więc pobudzać rozwój innowacyjności. Dyrektor Skaldawski zauważył, że pierwszym i często najtrudniejszym elementem umiejętnego „wykorzystywania” dziedzictwa jest dostrzeżenie go i zdefiniowanie jako dziedzictwo. Skaldawski podkreślił, że podstawowym kryterium wartości dziedzictwa kulturowego jest jego autentyzm, a zachowanie oryginalnej substancji zabytkowej to warunek sukcesu długofalowego.

Tematem wystąpienia dr inż. Zbigniewa Kuriaty z Instytutu Architektury Krajobrazu, Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu była nowa jakość wiejskich obiektów użyteczności publicznej.
Dr Kuriata zaprezentował wiele ciekawych przykładów tworzenia na obszarach wiejskich miejsc służących społeczności lokalnej. Przedstawił zespoły pałacowo-parkowe, kompleksy sportowo-rekreacyjne, różnego rodzaju centra kulturalno-sportowe czy wreszcie świetlice wiejskie. Podając przykłady imprez i wydarzeń kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych dr Kuriata podkreślał jak ważna jest nie tylko infrastruktura techniczna i przestrzeń, ale to w jaki sposób są one wykorzystywana na rzecz rozwoju społeczności lokalnej i  budowania lokalnej wspólnoty. W artykule pokonferencyjnym dotyczącym nowej jakości wiejskich obiektów użyteczności publicznej dr Kuriata napisał: W przeszłość odchodzą znane obrazy gdzie zagroda, jej położenie, sposób zabudowy i organizacja przestrzeni, była w ścisłym powiązaniu z otaczającymi ją sadami, łąkami i polami. Wykorzystywaną przestrzeń podporządkowywano działalności jaką prowadził człowiek odpowiednio ją organizując i przystosowując do podstawowej funkcji jaką było rolnictwo. Należy jednak zauważyć, że w każdym działaniu mieszkańców wsi widoczny był, w wielu przypadkach jest dalej, ogromny szacunek dla otaczającej przyrody, z którą tak nierozerwalnie byli związani, szacunek dla drugiego człowieka oraz wielka pamięć o tych, co odeszli i ich pozostawionym dorobku.

Prof. Elżbieta Psyk – Piotrowska oraz dr Katarzyna Zajda z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego przygotowały wystąpienie na temat innowacji w rozwoju wsi. Dr Katarzyna Zajda  omówiła wyniki badań prowadzonych w Polsce dotyczących rozumienia innowacji.  Innowacja „to jedna z tych kategorii pojęciowych, o której wszyscy teoretycznie wiedzą i którą aprobują, od czasu do czasu wręcz muszą jej użyć (np. aplikując o środki z tzw. funduszy unijnych), ale tylko pozornie, ponieważ nikt nie wierzy w możliwość jej zastosowania.” Podkreśliła trudność w zdefiniowaniu pojęcia „innowacja” i zaproponowała by o tym czy dany projekt jest innowacyjny czy nie, decydował sposób wykorzystania lokalnych zasobów. Istnieje wiele barier wdrażania innowacji; jedną z nich jest niski poziom kapitału społecznego Polaków. Dr Zajda podkreśliła w swoim wystąpieniu rolę waloryzacji, która sprawia, że cechy danego terytorium zostają nazwane, jako jego ważne zasoby, mogące służyć wdrożeniu innowacji.

W trakcie konferencji przedstawione zostały projekty zgłoszone do etapu ogólnopolskiego konkursu „Przyjazna Wieś”, kryteria oceny projektów oraz - na co czekano z niecierpliwością – wyniki etapu ogólnopolskiego.

Wyniki etapu ogólnopolskiego – zobacz

Prezentacje:

Innowacja w rozwoju wsi. Problemy definicyjne a praktyka społeczna - dr hab. Elżbieta Psyk-Piotrowska, prof. nadzw. UŁ,  dr Katarzyna Zajda – pobierz

Nowa jakość wiejskich obiektów użyteczności publicznej - dr inż. Zbigniew Kuriata - prezentacja -  pobierz , artykuł - pobierz

Innowacyjność a potencjał dziedzictwa - Bartosz Skaldawski,  Zastępca Dyrektora Narodowego Instytut Dziedzictwa - pobierz