Sprawozdanie z projektu „Dobre praktyki współpracy na rzecz wiejskiego produktu turystycznego”

Zrealizowane, w ramach projektu „Dobre praktyki współpracy na rzecz wiejskiego produktu turystycznego”, szkolenie pn. „Integracja działań w zakresie rozwoju i promocji turystyki wiejskiej na przykładzie klastra turystycznego w województwie opolskim” jest elementem realizacji Planu działania SC KSOW na lata 2012-2013. Projekt polegający na wyjeździe studyjnym krajowym połączonym ze szkoleniem został zorganizowany przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie w dniach 22-24 października 2012 roku.

W pierwszej części szkolenia – seminarium udział wzięli członkowie klastra Miodu i Mleka. Gości przywitał Wicestarosta Powiatu Oleskiego Stanisław Belka. Pani Maria Żurek, prezes Kluczborsko-Oleskiej Organizacji Turystycznej wygłosiła wykład pt.: „Geneza, struktura i funkcjonowanie klastra Kraina Miodu i Mleka”, po którym nastąpiła dyskusja wszystkich uczestników. Zasadnicze kwestie jakie interesowały grupę szkoleniową dotyczyły:

- formy prawnej klastra turystycznego

- mechanizmów finasowania

- motywacji i praktycznych aspektów współpracy pomiędzy członkami klastra

- zależności pomiędzy klastrem a innymi strukturami zajmującymi się turystyką w regionie, tj. lokalne organizacja turystyczne, lokalne grupy działania, stowarzyszenia, samorząd terytorialny.

W drugim dniu szkolenia odbyła się wizyta studyjna pt. „Współpraca lokalnych podmiotów na rzecz wiejskiego produktu turystycznego – studium przypadku”, w trakcie której grupa zwiedziła i odbyła spotkania z właścicielami 5 obiektów turystycznych o zróżnicowanym profilu działalności należących do klastra Kraina Miodu i Mleka:

1. Hotel na Kamieniu – przykład obiektu gastronomiczno-hotelarskiego – jest rodzinnymi przedsięwzięciem prowadzonym w adaptowanym i rozbudowanym budynku popegeerowskim. Właścicielka przedstawiła historię obiektu, oprowadziła grupę po obiekcie pokazując bazę hotelową, gastronomiczną, SPA, stadninę koni, mini-zoo oraz otoczenie obiektu i małą architekturę ogrodową.

2. Gospodarstwo Ekologiczne „Stodoła” w Bogdańczowicach – przykład producenta produktów tradycyjnych Opolszczyzny - laureat I miejsca w finale wojewódzkim Ogólnopolskiego Konkursu na najlepsze gospodarstwo ekologiczne w kategorii Ekologia-Środowisko; grupa zapoznała się z profilem gospodarstwa, zwiedziła infrastrukturę dla działalności rolniczej i agroturystycznej, uczestniczyła w warsztatach edukacyjnych „Mleko i produkty mleczne” oraz degustowała tradycyjne ekologiczne produkty z gospodarstwa; podano także serwis kawowy.

3. „Stara Karczma” w Chocianowicach – przykład obiektu gastronomicznego serwującego dania kuchni regionalnej – to rodzinna restauracja otwarta prowadzona od blisko 20 lat w adaptowanym budynku gospodarczy. Karczma jest rodzajem małej Izby Regionalnej, w której zgromadzono wiele historycznych przedmiotów użytkowych. Karczma jest członkiem Europejskiej Sieci Dziedzictwa Kulinarnego. Gospodarze ubrani w ludowe stroje ludowe powitali uczestników, oprowadzili po obiekcie, zaprezentowali historię rodziny i gospodarstwa oraz przedstawili specyfikę prowadzonej działalności.

4. Zagroda Edukacyjna „Agrochatka” - przykład gospodarstwa oferującego usługi edukacyjne – rodzinne gospodarstwo rolne z certyfikatem rolnictwa ekologicznego i pokojami gościnnymi w systemie kategoryzacji Polskiej Federacji Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”, członek Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych. Wizyta poświęcona była prezentacji programu edukacyjnego „Tajemnica kropli miodu”. W trakcie pobytu zorganizowano serwis kawowy na bazie lokalnych produktów.

5. Pałac w Pawłowicach - przykład obiektu gastronomiczno-hotelarskiego – przedsiębiorstwo rodzinne. Uczestnicy zwiedzili nowoczesną bazą hotelową, gastronomiczną i rekreacyjną, która powstała w wyniku adaptacji obiektu zabytkowego przy wsparciu funduszy Unii Europejskiej. Właściciel zaprezentował proces rewitalizacji obiektu oraz działania prowadzone na rzecz lokalnej społeczności.

Wszystkie obiekty i spotkania z właścicielami były powodem do wymiany praktycznych doświadczeń i żywej dyskusji, na tematy związane ze współpracą pomiędzy podmiotami tworzącymi klaster turystyczny. Wszędzie zaobserwowano identyfikacje obiektów z klastrem i jego ideą. Trasa wizyty była pilotowana przez Kluczborsko-Oleska Organizacje Turystyczną. W trzecim ostatnim dniu szkolenia uczestnicy odwiedzili Opolski Parki Naukowo-Technologiczny, po którym oprowadzał dyrektor dr Bogdan Tomaszek. Z kolei w Sali Senackiej Uniwersytetu Opolskiego gości powitała Prorektor Uniwersytetu Opolskiego dr hab. Wiesława Barbara Piątkowska-Stepaniak, a dr Maria Śmigielska przedstawiła wykład pt. „Klaster jako forum współpracy nauki i biznesu turystycznego - analiza korzyści”. Po przewie kawowej rozgorzała dyskusja na temat polityki klastrowej i roli sektora nauki w strukturach klastrowych.

W dyskusji postawiono m.in. następujące kwestie dotyczące przyszłości polityki klastrowej:

1. System preferencji horyzontalnych – rozszerzenie możliwości klastrów czy zawężenie?

2. Jak zbudować efektywny system klastrowy dla klastrów kluczowych?

3. Jak powinien przebiegać monitoring realizacji wdrażania strategii klastra kluczowego?

4. Jak zabezpieczyć zgodność projektów realizowanych przez aktorów klastra ze strategia klastra?

5. Jakie są potrzeby klastrów i koordynatorów na różnych etapach rozwoju?

6. Główne zapotrzebowanie na instrumenty wsparcia?

Szkolenie zostało poddane ocenie uczestników w oparciu o standaryzowany kwestionariusz ankiety. Uczestniczyło w nim 30 osób będących przedstawicielami instytucji i organizacji ogólnopolskich i regionalnych zaangażowanych w rozwój produktów turystyki, w tym: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Agencja Rynku Rolnego, Centrum Doradztwa Rolniczego i wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego, Polska Federacja Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”, jednostki samorządu terytorialnego szczebla wojewódzkiego i powiatowego, Fundacja Wspomagania Wsi i ośrodki naukowe.