Wyjazd studyjny na Międzynarodową Galę Cydru

W dniach 25-30 września 2019 odbyła się wizyta studyjna do Hiszpanii, która była okazją do poznania dobrych praktyk w trakcie odbywających się jeden raz do roku Salón Internacional de les Sidres de Gala (SISGA) w Gijon co można przetłumaczyć jako Międzynarodową Galę Cydru. Corocznie w tym największym wydarzeniu na świecie uczestniczą cydrownicy, producenci, importerzy cydru oraz dziennikarze z całej Europy. Udział w Gali był częścią wyjazdu studyjnego, który pozwolił na bezpośrednie poznanie rozwiązań związanych z produkcją, promocją i marketingiem cydrów rzemieślniczych. Dodatkowym atutem były spotkania z  organizacjami i podmiotami zrzeszających producentów, którzy odpowiedzialni są za tworzenie korzystnych rozwiązań prawnych i organizacyjnych dla lokalnych producentów. Wizyta studyjna była organizowana przez Lubelskie Stowarzyszenie Miłośników Cydru przy udziale partnerów projektu: Stowarzyszeniem Kraina Lasów i Jezior – Lokalna Grupa Działania, Stowarzyszeniem Lokalna Grupa Działania „Puszcza Kozienicka” oraz Winnicą Wieczorków Paweł Wieczorek w ramach operacji Pod znakiem jabłecznika-dobre praktyki przetwórstwa owoców w UE

Głównym celem operacji było upowszechnienie wiedzy i znaczenia przetwórstwa lokalnego w rozwoju obszarów wiejskich na przykładzie rozwiązań hiszpańskich.

Pierwszym punktem wizyty studyjnej było spotkanie, w organizacji SIDRA de Asturias Denominacion de Origen Protegida, będącą częścią Ministerstwa Zasobów Rozwoju Obszarów Wiejskich i Naturalnych Rządu Księstwa Asturii. Odpowiada ona za wizerunek i promocję  asturyjskich cydrów posiadających europejski certyfikat Chroniona Nazwa Pochodzenia. Rada Regulacyjna ds. ODNALEZENIA POCHODZENIA jest oficjalną organizacją akredytowaną w celu poświadczenia, że cydr jest kwalifikowany jako nazwa pochodzenia "Sidra de Asturias". Obecnie zrzesza 31 winnic oraz 322 plantatorów i 843 hektarów rejestrowanych i audytowanych plantacji odmian jabłek Asturii należących do 76 gatunków wymienionych w rozporządzeniu o nominale pochodzenia, co oznacza, że wszystkie etapy produkcji cydru (przetwarzanie, przechowywanie, pakowanie, dystrybucja i marketing) powinny być prowadzone w całości w na terenie Asturii. Rada Regulacyjna jest organem kontrolnym i certyfikującym, który zgodnie z art. 10 rozporządzenia (EWG) 2081/92 odpowiedzialnym za zapewnienie, że produkty chronione przez Certyfikat UE spełniają wymogi określone w jej regulaminie. Między innymi funkcje Rady Regulacyjnej obejmuje administracyjne zarządzanie organizacją, przeprowadzanie kontroli działek i pochodzenia surowca do produkcji cydru chronionego, oraz monitorowanie procesu zbierania, wyciskania jabłek, dekantacji moszczu, fermentacji, dojrzewania, butelkowania, etykietowania, dystrybucji i komercjalizacji, aby nie można było pomylić cydru z chronioną nazwą pochodzenia z innymi pochodzącymi z innego źródła; monitorowanie i kontrola produkcji, przetwarzania i jakości; certyfikacji jakości cydru, promocji i reklamy chronionej nazwy pochodzenia; przyznania prawa do używania chronionej nazwy pochodzenia zgodnie z systemem certyfikacji określonym w Podręczniku Procedur Jakości. Odpowiada również za marketing oraz wsparcie dla produktu objętego oznaczeniem. Ze swojego socjoekonomicznego aspektu obrony interesów sektora Rada Regulacyjna opowiada się za inicjatywami na rzecz ustanowienia międzybranżowych porozumień między operatorami zarejestrowanymi w organizacji. W trakcie spotkania wymieniono doświadczenia polskie i hiszpańskie w zakresie produkcji cydru, była okazja do zadawania pytań przedstawicielowi organizacji w zakresie różnic między ustawodastwem polskim a hiszpańskim w zakresie produkcji cydrów metodą rzemieślniczą.

Kolejna wizyta została zaplanowana w siedzibie organizacji SERIDA Villaviciosa, która jest organem publicznym Księstwa Asturii, posiadającym osobowość prawną, utworzonym ustawą 5/1999, którego celem jest przyczynienie się do modernizacji i poprawy zdolności regionalnego sektora rolno-spożywczego poprzez promocję i realizację badań naukowych, rozwój technologiczny produktów rolno-spożywczych w celu poprawy wydajności, dywersyfikacji sektora i wzrostu dochodów.

Ponieważ rząd Księstwa Asturii przejął kompetencje w zakresie badań rolniczych, były one zarządzane przez właściwe doradztwo w dziedzinie produktów rolno-spożywczych, którym obecnie jest Ministerstwo Agronomii i Zasobów Rodzinnych. W ramach tego doradztwa, Generalnej Dyrekcji Agrifood, regionalna służba badań i rozwoju produktów rolno-spożywczych (SERIDA) realizuje programy badań rolno-spożywczych. W trakcie spotkania przekazano informacje o badaniach dotyczących odmian jabłoni szczególnie pod kątem produkcji cydru. W Asturii istnieje ponad 800 odmian jabłek, które mogą być wykorzystane w przetwórstwie cydrowym. Warunki klimatyczne, ewentualne choroby i szkodniki, wielkość zbiorów oraz sposób prowadzenia sadu stanowiły najważniejsze tematy rozmów. Spotkanie było uzupełnione również wizytą w sadach, gdzie uczestnicy mieli okazję do zadawania pytań i dyskusji z osobami zajmującymi się tematem produkcji sadowniczej.   

Później grupa udała się na wizytę do firmy, która zajmuje się wyposażeniem cydrowni i przetwórni począwszy od urządzeń, po butelkowanie cydru dla firm, na wyposażeniu domowym kończąc, gdyż cydr jako napój narodowy jest konsumowany nieprzerwanie w każdym gospodarstwie domowym Asturii.   

Uczestnicy zwiedzili również cydrownię Llagar JR – rodzinną cydrownię, która produkuje naturalny cydr z chronioną nazwą pochodzenia. Była okazja obejrzenia cydrowni z różnymi rodzajami zbiorników, które mają również wpływ na smak i jakość cydru. Cydrownia otrzymują nagrody lokalne, krajowe i międzynarodowe. Wizycie w cydrowni towarzyszyła również degustacja  cydrów oraz pokaz mistrzowskiego nalewania cydru zaprezentowane przez trzykrotnego mistrza  Asturii.

Następnie grupa udała się na spotkanie z Przewodniczącym Cider Foundation (Asturies XXI) oraz redaktorami największego cydrowego magazynu na świecie LA SIDRA (THE CIDER). W trakcie spotkania przekazano informacje dot. promocji cydru, projektów międzynarodowych oraz organizacji Międzynarodowych Konkursów Cydrowych w którym brali udział przedstawiciele projektu. Magazyn La Sidra jest również największym źródłem informacji dot. ASTURII pod kątem cydru tj. eventów cydrowych, gastronomii, kultury, turystyki.  W trakcie pobytu grupy z Polski na bieżąco na łamach magazynu była prowadzona relacja z pobytu polskiej grupy, która została również opublikowana na stronie www.lasidra.as oraz profilu FB.

Kolejny dzień to wizyta grupy w Cydrowni oraz udział w konkursie w Salón Internacional de les Sidres. Producenci z Polski (uczestnicy wyjazdu studyjnego) zostali zaproszeni do jury konkursowego, natomiast pozostali uczestnicy mieli okazję do oceny cydrów w systemie pozakonkursowym. Do konkursu zostały zgłoszone cydry z różnych części świata m.in. Estonii, USA, Łotwy, Hiszpanii, Portugalii, Czech, Japonii oraz Polski. W trakcie konkursu przedstawiciele jury w formie zanonimizowanej oceniali cydry w różnych kategoriach m.in. cydry naturalne, cydry spokojne czy cydry lodowe. Uczestnicy zostali również oprowadzeni przez właścicieli po cydrowni oraz została przeprowadzona degustacja. Podczas wieczornej gali SISGA Awards przedstawiono laureatów Salón Internacional de les Sidres 2019. Rzemieślnicze cydry z Polski uzyskały wysokie noty jury i uzyskały wyróżnienia na poziomie Premium, Gold, Silver i Bronze.

W kolejnym dniu wizyty uczestnicy projektu brali udział w Dniu Otwartym  Salón Internacional de les Sidres. Podczas tego wydarzenia  była możliwość prezentacji polskich producentów jako wystawców uczestniczących w wydarzeniu oraz zapoznania się z innymi produktami z różnych części świata.  Dzień otwarty spotkał się z ogromnym zainteresowaniem mieszkańców i gości przebywających  w Gijon. 

Kolejnego dnia grupa udała się do Castiello de Bernueces gdzie w 2005 roku ukończony został projekt „Llagar El Duque”- cydrowni, w której zachowano tradycyjne obchody asturyjskich Espich. „Espicha” w Asturii,  pochodzi od tradycji próbowania pierwszego cydru, połączonego z piknikiem, na którym częstowano typowymi produktami z domów asturyjskiej wsi. W trakcie pobytu w cydrowni odbywał się Dzień Sommalierski, podczas którego prezentowano cydry z całego świata oraz poprowadzono warsztaty pod kątem sommalierskim, na których przekazano uczestnikom wiele pożytecznych informacji.    

Uczestnictwo w wizycie studyjnej wpłynęło na podniesienie i upowszechnienie aktualnej wiedzy i wymianie doświadczeń na temat funkcjonowania inicjatyw zwiększających konkurencyjność obszarów wiejskich oraz podniesienie wiedzy i praktycznych umiejętności w zakresie nowych kierunków działalności pozarolniczej na przykładzie przetwórstwa lokalnego w Hiszpanii. W związku
z uczestnictwem w projekcie rolników i sadowników specjalizujących się w produkcji jabłek (zajmujących się produkcją sadowniczą), osób i podmiotów zajmujących się przetwórstwem owoców, producentów cydru i jabłecznika, przedstawicieli organizacji udzielających dotacji na podejmowanie i rozwój działalności gospodarczej na obszarach wiejskich tj. LGD oraz przedstawicieli organizacji branżowych związanych z sadownictwem i przetwórstwem nastąpił wzrost wiedzy w zakresie objętym projektem, co przełoży się na współpracę na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w tym docelowo może sprzyjać tworzeniu inicjatyw opartych na lokalnych produktach. Uczestnicy mieli możliwość uczestniczenia w wymianie doświadczeń i „przeniesienia” tzw. dobrych praktyk na teren województwa i regiony, w którym prowadzą swoją aktywność gospodarczą i zawodową. Realizacja operacji w wymiarze długookresowym wpłynie na wzrost ilości gospodarstw i podmiotów zajmujących się przetwórstwem owoców równocześnie zachowując rzemieślniczy charakter produkcji. W ciągu roku od nabycia merytorycznych i praktycznych umiejętności przez uczestników, powinno dojść do wzrostu podaży produktów przetwórstwa owocowego, co przełożyć się może na stworzenie  marki polskiego cydru rzemieślniczego i rozszerzenie dotychczasowej sieci dystrybucji  oraz zwiększeniem liczby miejsc pracy na obszarach wiejskich.    

W wizycie studyjnej wzięło udział 15 osób z różnych regionów Polski.

 Więcej informacji o projekcie - zobacz

„Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi”

„Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020”