Konferencja „Polskie rośliny włókniste i zielarskie dla innowacyjnej biogospodarki”

19 września br. w gmachu MRiRW odbyła się konferencja pn. „Polskie rośliny włókniste i zielarskie dla innowacyjnej biogospodarki”, zorganizowana przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) we współpracy z Instytutem Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich (IWNiRZ). Celem konferencji było przybliżenie uczestnikom osiągnięć IWNiRZ w zakresie innowacji w biogospodarce, a w szczególności przekazanie przedstawicielom praktyki gospodarczej, doradztwa rolniczego oraz administracji, informacji o możliwościach wykorzystania w praktyce innowacyjnych rozwiązań wypracowanych przez ten Instytut.

Otwierając konferencję, Minister Ryszard Zarudzki, Podsekretarz Stanu w MRiRW podkreślił, że wpisuje się ona w intensywne działania - podejmowane przez Ministerstwo już od dwóch lat - na rzecz transferu wiedzy i innowacji w obszarze rolnictwa i biogospodarki, a przedmiotem konferencji są tematy bezpośrednio dotyczące Planu dla Wsi, takie jak rozwój biogospodarki w oparciu o surowce roślinne, rozwój sektora OZE czy możliwości poprawy żyzności i rekultywacji gleb. Minister Zarudzki zwrócił również uwagę, że realizowane w Instytucie prace mają na celu stworzenie możliwości pełniejszego wykorzystania potencjału rolnictwa poprzez unowocześnienie i ukierunkowanie upraw roślin włóknistych i zielarskich na potrzeby rynku oraz opracowanie i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań na bazie produktów rolnych wykorzystywanych w różnych sektorach gospodarki. Wprowadzenie na rynek nowych grup produktów oraz wyrobów o nowej jakości, zwiększy popyt na produkty wytworzone na bazie produkcji rolniczej, czego efektem dla rolników będzie zwiększenie atrakcyjności upraw roślin włóknistych i zielarskich oraz zwiększenie areału upraw tych roślin.

Bardzo ważnym punktem konferencji było wystąpienie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Jana Krzysztofa Ardanowskiego. Minister Ardanowski podkreślił, że produkcja roślin na cele nieżywnościowe może być bardzo obiecującym kierunkiem rozwoju polskiego rolnictwa.

- Musimy podchodzić do rolnictwa nie tylko w sposób tradycyjny. Musimy poszukiwać nowych rozwiązań. Jeżeli chcemy, żeby rolnictwo się rozwijało, to musimy założyć, że część surowców rolniczych bedzie przeznaczona na cele przemysłowe. Takie jak produkcja energii, tkanin czy biokomponentów. Mam tutaj wielkie oczekiwania do nauki – zaznaczył Minister Ardanowski, dodając, że wyniki prac badawczych i rozwojowych są potrzebne jak najszybciej: „Oczekuję takich prac, takiego tempa, ponieważ Polska nie może czekać”.

Minister Ardanowski podkreślił również, że prace Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich mają bardzo istotne znaczenie dla nieżywnościowego zagospodarowania produkcji rolniczej. Rośliny włókniste, takie jak len i konopie, są to nie tylko surowce na ubrania, lekarstwa, kosmetyki, biokomponenty – rośliny te można wykorzystać także na cele energetyczne, jak również stosować do oczyszczania skażonych gleb. Minister zwrócił również uwagę na możliwości, jakie wynikają z  „megatrendu” światowej gospodarki, jakim są produkty i usługi dla zdrowia i urody. W tym kontekście rośnie i będzie rosło zapotrzebowanie na rośliny zielarskie, stosowane do suplementów diety, kosmetyków czy terapii.

Podczas konferencji naukowcy z IWNiRZ przedstawili osiągnięcia i ofertę Instytutu w zakresie następujących tematów:

• pozyskanie bioetanolu z biomasy konopnej, jako polskiego dodatku do paliw płynnych (opracowana w Instytucie metoda wytwarzania bioetanolu wyższej generacji z biomasy konopnej zainteresowała Grupę LOTOS) - pobierz prezentację;
• praktyczne możliwości wykorzystania włókien i odpadów z roślin włóknistych do wytwarzania biokompozytów; osiągnięcia Instytutu  wpisują się w ogólnoświatowe trendy gwałtownie rosnącego zainteresowania kompozytami w niemalże wszystkich sektorach gospodarki - pobierz prezentację;
• opatrunki lniano – konopne oraz odzież z włókien roślinnych wspomagająca leczenie chorób dermatologicznych przy czym opracowane w Instytucie naturalne opatrunki oraz odzież wspomagająca leczenie o potwierdzonej badaniami skuteczności działania, to tylko przykłady funkcjonalnych wyrobów z lnu i konopi - pobierz prezentację;
• możliwości wykorzystania substancji bioaktywnych z roślin zielarskich i konopi jako  komponenty do wytwarzania suplementów diety, leków i kosmetyków - pobierz prezentację;
• wykorzystanie konopi przemysłowych do przywracania żyzności gleby na terenach zdegradowanych; opracowana przez Instytut metoda daje szansę na przywrócenie żyzności gruntom pokopalnianym i wykorzystanie ich na cele rolnicze - pobierz prezentację;
• polskie konopie przemysłowe jako rozpoznawalna marka na świecie; w tym zakresie Instytut przedstawił również ofertę współpracy Instytutu z rolnikami w zakresie upraw konopi na cele nasienne - pobierz prezentację.

Prezentacje zostały przygotowane pod kątem praktycznego wykorzystania przedstawianych informacji, przy czym warte podkreślenia jest, że wśród uczestników konferencji – oprócz doradztwa i producentów rolnych – silnie reprezentowany był biznes okołorolniczy. Ważną kwestią, podkreślaną podczas wystąpień, jest fakt, że rozwiązania technologiczne opracowane w Instytucie dotyczą naturalnych surowców i są bezpieczne dla zdrowia i środowiska, mogą więc być bardzo interesujące dla przedsiębiorców. Wdrażanie opracowanych w Instytucie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem roślin włóknistych i zielarskich powinno zaś  skutkować również korzyściami dla rolnictwa, w postaci zwiększenia areału upraw i  podniesienia jakości plonów.  

Konferencja posłużyła więc z jednej strony jako instrument transferu wiedzy dotyczącej innowacyjnych rozwiązań, z drugiej zaś była okazją do nawiązania lub zacieśnienia współpracy z IWNiRZ w zakresie wykorzystania takich rozwiązań w praktyce.

Duże zainteresowanie uczestników wzbudził tzw. Program Konopny IWNiRZ. Prof. Małgorzata Zimniewska, p.o. dyrektora Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich, poinformowała, że Instytut zawarł w ostatnich latach bardzo korzystne kontrakty ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej  na dostawę nasion konopi polskiej odmiany Białobrzeska. Instytut jest właścicielem tej odmiany, więc kontraktuje uprawy i zawiera umowy z rolnikami, aby wywiązać się z kontraktów z USA. Instytut zapewnia rolnikom profesjonalne doradztwo  w zakresie uprawy, a ponadto stosuje dopłaty do każdego hektara upraw, co dodatkowo zachęca rolników do współpracy z IWNiRZ. Jakość upraw jest kontrolowana przez Instytut, a zebrane nasiona muszą być najwyższej jakości, ale za to producenci mają pewność, że cały plon zostanie odebrany przez kontrahenta, czyli IWNiRZ.

Po odziarnieniu biomasa konopna może natomiast stanowić cenne źródło energii odnawialnej. Instytut prowadzi w tym zakresie prace B+R, dla których zyskał bardzo cennego partnera przemysłowego w postaci spółki paliwowej LOTOS S.A. Obie jednostki zainicjowały podjęcie wspólnych działań na rzecz rozwoju tej technologii - właśnie podczas konferencji „Polskie rośliny włókniste i zielarskie dla innowacyjnej biogospodarki” podpisany został, w obecności Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Jana Krzysztofa Ardanowskiego, list intencyjny pomiędzy Instytutem Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich a spółką LOTOS S.A., w którym obie strony wyrażają wolę współpracy w tym zakresie.

Akt podpisania listu intencyjnego stanowił swego rodzaju punkt kulminacyjny konferencji, jako że rozpoczął on proces współpracy dwóch bardzo ważnych partnerów na rzecz rozwoju polskiej technologii wykorzystania biomasy konopnej dla produkcji bioetanolu II generacji.

Ogólna prezentacja o IWNiRZ - pobierz