Gleba jako źródło życia – relacja z konferencji

W dniu 19.09.2018 roku w Instytucie Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu, odbyła się konferencja pt. „Gleba jako źródło życia – ochrona oraz jej racjonalne wykorzystanie”. Konferencja została zorganizowana w ramach zawartego konsorcjum Lubelskiej Izby Rolniczej z Mazowiecką Izbą Rolniczą, Podkarpacką Izbą Rolniczą, Podlaską Izbą Rolniczą, Łódzką Izbą Rolniczą oraz Krajową Radą Izb Rolniczych i Instytutem Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach.

Celem konferencji było podniesienie wiedzy grupy docelowej oraz zrozumienie problemu w zakresie szeroko rozumianej ochrony gleb i wód poprzez racjonalne nawożenie oraz stosowanie naturalnych zasobów, która ma bezpośredni wpływ na ochronę środowiska i przeciwdziałanie zmianom klimatu.

Otwarcia konferencji uczynił Wiceprezes Mazowieckiej Izby Rolniczej Pan Kazimierz Szubiński, który jednocześnie przywitał zaproszonych gości. Uczestnikom konferencji zaraz po zarejestrowaniu się zostały wręczone materiały konferencyjne, które zostały specjalnie na ten cel przygotowane. Materiały konferencyjne zwierały teczkę, notatnik, długopis oraz skrypt konferencyjny zawierający streszczenie prezentacji, które były prezentowane przez wykładowców podczas omawiania poszczególnych tematów.

Na temat roli i znaczenia Izb Rolniczych w zakresie ułatwiania wymiany wiedzy pomiędzy podmiotami uczestniczącymi w rozwoju obszarów wiejskich opowiedział Dyrektor Mazowieckiej Izby Rolniczej Pan Sławomir Błażejczyk. Szeroko omówił on historię Izb Rolniczych oraz dokumenty na podstawie których funkcjonują Izby Rolnicze w Polsce. Pan Sławomir Błażejczyk przedstawił informację na temat działania Mazowieckiej Izby Rolniczej oraz roli jaką Izby Rolnicze odgrywają w przekazywaniu wiedzy rolnikom.   

Wykładowcami prezentującymi poszczególne tematy konferencji byli przedstawiciele IUNG Puławy (Pani dr Tamara Jadczyszyn, Pani dr Alicja Sułek, Pani prof. dr hab. Alicja Pecio oraz Pan dr Rafał Wawer i dr Jacek Niedźwiecki) oraz OSChR w Warszawie Pan dr Bogdan Smela.    

Pan dr Rafał Wawer (pobierz prezentację) reprezentujący Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach w swoim wykładzie omówił zasady tworzenia i wykorzystania krajowych baz danych o glebach oraz omówił zastosowanie nowych technologii do ich tworzenia. Podczas wykładu zostały scharakteryzowane gatunki gleb jakie występują w Polsce oraz ich kompleksy przydatności rolniczej. Pan dr Rafał Wawer wyjaśnił jakie maja zastosowanie bazy danych o glebach oraz jak one mogą być bezpośrednio przydatne w rolnictwie a co za tym idzie jak korzystanie z map glebowych może wpływać pośrednio na ochronę środowiska. Na zakończenie wykładu zostały omówione niektóre wyniki badań, które były prowadzone przez IUNG Puławy dotyczące zawartości wody w glebie oraz jej racjonalnego nawadniania. 

Bioróżnorodność środowiska glebowego oraz praktyczne znaczenie badań nad bioróżnorodnością omówił dr Jacek Niedźwiecki (pobierz prezentację), który jest pracownikiem naukowym IUNG Puławy. Podczas wykładu została scharakteryzowana bioróżnorodność środowiska glebowego, która została określona jako zmienność żywych organizmów zamieszkujących wszystkie środowiska oraz zmienność systemów ekologicznych, których częścią są te organizmy, przy czym tak ujęta zmienność obejmuje różnorodność wewnątrzgatunkową, międzygatunkową i różnorodność ekosystemów. Podczas wykładu została także omówiona Unijna Strategia Ochrony Różnorodności Biologicznej na okres do 2020 roku. Wykład Pana doktora Jacka Niedźwieckiego pozwolił odpowiedzieć na pytanie dlaczego współczesne rolnictwo powinno sprzyjać zachowaniu bioróżnorodności środowiska glebowego.

Na temat roli i znaczenia Okręgowych Stacji Chemiczno Rolniczych opowiedział Pan Bogdan Smela (pobierz prezentację) długoletni pracownik Stacji. Przedstawił on szczegółowe informacje na temat struktury organizacyjnej Stacji Chemiczno Rolniczej w Warszawie. W swoim wykładzie Pan Bogdan Smela stwierdził, że współpraca OSChR z Ośrodkami Doradztwa Rolniczego i Izbami Rolniczymi opiera się głównie na wymianie informacji, doświadczeń, doradztwie i szkoleniach. Podczas wykładu zostały omówione przykładowe wyniki badań na zawartość mikroelementów w glebie oraz zostały one szczegółowo opisane (fosfor, magnez, potas). Na koniec wykładu został omówiony oraz zaprezentowany sposób pobierania próbek glebowych.

Pani prof. dr hab. Alicja Pecio  (pobierz prezentację) omówiła racjonalną gospodarkę nawozową i możliwość wykorzystania zasobów naturalnych oraz ich wpływ na ochronę środowiska a także na zmiany klimatu. Wykład opierał się na pokazaniu problemu zakwaszenia gleb w Polsce oraz potrzeby ich wapnowania. Zostały przedstawione szczegółowe dane dotyczące zakwaszenia gleb takie jak: powierzchnie zakwaszenia użytków rolnych, odczyn pH sprzyjający zakwaszeniu oraz dane dotyczące zapotrzebowania gleb na wapno. Na podstawie wyników badań podczas wykładu został również omówiony współczynnik utraty plonu w zależności od pH gleby. W podsumowaniu stwierdzono że zakwaszenie stanowi jeden z ważniejszych elementów chemicznej degradacji gleb pomimo zmniejszonej ostatnio presji antropogenicznych przyczyn zakwaszenia oraz jest dużą barierą w produkcji roślinnej i stanowi zagrożenie dla środowiska. W podsumowaniu stwierdzono, że:

• Koszty zabiegu wapnowania gleb nie mogą być w całości przerzucone na rolników, tak jak to dzieje się obecnie, szczególnie dotyczy to małych gospodarstw na glebach lekkich i bardzo lekkich;
• W obecnych warunkach ekonomicznych rolnicy użytkujący te gleby nie są w stanie podołać wysokim nakładom na zabieg, którego koszt na 1 ha oszacowano na 450 zł·rok-1
• Powinno umożliwić się dofinansowanie zabiegów wapnowania gleb o odczynie poniżej pH 5,5
• Bez uregulowania odczynu trudno spodziewać się wzrostu konkurencyjności uzyskiwanych produktów rolnych i zapewnienia ich odpowiedniej jakości
• Programem wapnowania powinny być objęte wszystkie gleby użytkowane rolniczo  w naszym kraju, przede wszystkim gleby wykazujące odczyn bardzo kwaśny i kwaśny, niezależnie od położenia administracyjnego

Zasoby wody na świecie, zasoby wody w Polsce, wykorzystanie wody w polskim rolnictwie ten temat podczas konferencji przedstawiła Pani dr Tamara Jadczyszyn (pobierz prezentację). Podczas wykładu został omówiony temat suszy rolniczej w Polsce, który tak bardzo zelektryzował wszystkich rolników w bieżącym roku. Przedstawione zostało racjonalne gospodarowanie wodą w rolnictwie oraz optymalizacja zużycia wody w produkcji roślinnej. 

Na zakończenie konferencji Pani dr Alicja Sułek (pobierz prezentację) przedstawiła i omówiła innowacyjne przyjazne dla środowiska technologie produkcji roślinnej. Zostały zaprezentowane i omówione wyniki badań, które miały bezpośredni wpływ na szeroko zdefiniowaną innowacyjną technologię produkcji roślinnej.

W konferencji udział wzięli przedstawiciele rolników, doradców rolniczych, Lokalnych Grup Działania oraz przedstawiciele Jednostek Samorządu Lokalnego.

Więcej informacji o projekcie - zobacz

„Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi”

„Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020”